صبح نو/ ویژگی‌های زیادی را می‌توان برشمرد که باعث شده خواننده‌ای مانند محسن چاوشی از سایر چهره‌های سرشناس و پرطرفدار حرفه موسیقی، متمایز شود. او در عرصه موسیقی، چهره‌ای مستقل از حیث حرفه‌ای، منتقد از جهت سیاسی و تودار و مرموز از جهت روش برخورد با مسأله هواداری محسوب می‌شود و این درحالی است که در فعالیت‌های جانبی هم شخصیتی کوشا و موثر در فعالیت‌های خیریه برای آزادی زندانیان مالی به شمار می‌آید. حالا او در آخرین قطعه‌ای که منتشر کرده پافشاری خود را بر وجه دیگر تمایزش که آخرین بار جدال پرجنجالی را میان او و همسر یکی از خوانندگان مشهور لس‌آنجلسی پدید آورد، نشان داده است.
چاوشی را باید تنها خواننده‌ای دانست که علی‌رغم پرهیزش از جنجال‌های رسانه‌ای یا حتی قرار گرفتن مستمر بر خروجی رسانه‌ها به بهانه‌های مختلف مانند مصاحبه، همیشه خواننده پرسروصدایی بوده است. گاهی خبر درافتادن با ممیزی وزارت ارشاد به‌خاطر موضوعی سیاسی، پرحاشیه شده و گاهی دیگر شایعه ممیزی اخلاقی برخی اشعار آهنگ‌هایش، جنجال‌هایی را دور و بر او به راه انداخته است. به هرحال برای خواننده پرطرفداری چون او، صرف کمی دیر و زود شدن انتشار یک قطعه یا یک آلبوم هم می‌تواند منشأ حرف و حدیث‌های بسیاری باشد. مانند اتفاقی که برای آلبوم آخر او به نام «بی‌نام» افتاد. برگزار نکردن کنسرت هم یکی دیگر از دلایلی است که دور نام چاووشی، هاله‌ای از ابهام تنیده و بهانه‌هایی به دست منتقدانش داده است.
اهل انتقاد
به علاوه، دست‌کم از زمانی که آهنگ فیلم مشهور داریوش مهرجویی «سنتوری» را اجرا کرده، شاید به قرینه شواهد محذوف و ناگفته و مبهم همواره خواننده‌ای منتقد محسوب می‌شده و در مقابل اجتناب از همکاری با ابراهیم حاتمی‌کیا برای فیلم «چ» و حواشی بعد از آن، این تلقی را چندان بی‌حساب هم نمی‌کند. نیروی خاموشی که بر فضای هنر و موسیقی کشور، کششی برای فاصله گرفتن از گفتمان رسمی ایجاد می‌کند، همواره نام چاوشی را در فاصله کانونی خود نگه داشته و سرسختی در برابر ارشاد هم به قرار گرفتن در این میدان نیرو کمک کرده است. اما این حرف‌ها شاید اصلاً آن قدرها که فکر می‌کنیم هم مهم نباشد.
محسن چاووشی نشان داده است که علی‌رغم طرفداران پرشمارش، جذب میل آنان نمی‌شود و برعکس تلاش کرده تا کنشگر باشد و میل و جاذبه آن‌ها را به سمت اهدافی که خود می‌خواهد ببرد. نمونه این رویه را می‌توان در تلاش او برای جلب مشارکت مردم جهت آزادی زندانیان مالی دید. تا اوایل همین اردیبهشت ماه جنجالی، چاوشی موفق شده است به کمک هوادارانش و مردم، با تأمین دیه زندانیان محکوم به اعدام، زمینه آزادی بیش از 50نفر را فراهم سازد. اقدام قابل تقدیری که تحسین بسیاری حتی مخالفان حرفه‌ای این خواننده را هم برانگیخته است.
اهل کار خیر
هشتم مرداد، نوجوانی که 9سال قبل در 16سالگی پس از ارتکاب به قتل دستگیر و زندانی شده بود، با گلریزانی که چاوشی به مناسبت تولدش انجام داد، بالاخره آزاد شد. به گزارش خبرآنلاین، میلاد که مستند داستانی «خط باریک قرمز» به کارگردانی فرزاد خوشدست و تهیه‌کنندگی نگار اسکندرفر و خوشدست باعث شد مورد بخشش قرار گیرد و اعدام نشود درباره گلریزان آزادی و تأمین دیه یک محکوم به اعدام توسط محسن چاوشی در شب تولدش عنوان کرد: «در ابتدا تولد محسن چاوشی را به او تبریک می‌گویم و همچنین بسیار از ایشان ممنونم که یک زندانی محکوم به اعدام را آزاد کرد. امیدوارم خداوند برای ایشان بسازد. محسن چاوشی با کمک به تأمین دیه و نجات یک دختر جوان از اعدام دل خانواده او را نیز شاد کرد زیرا فرزندشان را به آغوش‌شان بازگردانده است. چاوشی با این کارش فرصتی از خدا برای آن دختر گرفته است که دوباره زندگی کند. همچنین افرادی نیز هستند که در دوران جوانی یا نوجوانی ناخواسته مرتکب اشتباهی می‌شوند و به زندان می‌افتند ولی نزد خدا توبه می‌کنند و از او می‌خواهند فرصتی به آن‌ها بدهد. به نظر من افرادی مانند محسن چاوشی، فرزاد خوشدست و… سر راه ما قرار می‌گیرند تا دوباره فرصت زندگی کردن و از نو ساختن داشته باشیم.»
گریز از قرار گرفتن در صف‌بندی‌های مرسوم
اما این تنها ویژگی متمایز و تحسین‌برانگیز این خواننده نیست. چاوشی هوشمندانه تلاش کرده است از صف‌بندی مرسوم میان اهالی هنر و خصوصاً خوانندگان در کشور که معمولاً با برچسب‌های حکومتی-مخالف توسط برخی رسانه‌ها به افکار عمومی پمپاژ می‌شوند، بگریزد و وجهه و نقش خود را با کنشگری و عاملیت خود بسازد. برخی انتظار دارند خواننده‌ای که درگیری‌های گاه و بی‌گاهش با ممیزی ارشاد، جنجالی می‌شود یا از همکاری مستقیم با صداوسیما اجتناب دارد، نباید در رثای چهره‌های محترم دینی و مذهبی و ملی چیزی بخواند. احتمالاً به همین اعتبار هم بود که همسر یکی از خوانندگان لس‌آنجلسی، دو ماه پیش وقتی چاوشی در اینستاگرامش، بندی در منقبت حضرت علی ؟ع؟ گذاشت و نوشت «با یدالله و با/ تیغ علی ذوالفقار/ سینه گردنکشان/ اذن دهد می‌درم»، شمشیر را در برابر او از رو کشید و در پستی با مقایسه‌های بی‌ربط سیاسی به چاوشی تاخت.
بعد از آن البته چاوشی هم ساکت ننشست و پس از قرار دادن جمله «از حق علی نمی‌گذرم» در قطعه شعر بلندتری از «تعفن»ِ اعتراض سیاسی آن‌هایی نوشت که خودشان سر در آخور دشمن ایران، به تازگی برای اجرای برنامه «شب‌های فارسی» به جشنواره تازه از راه رسیده موسیقی در عربستان سعودی رفتند و باز هم خود را تریبون دفاع از ایران می‌دانستند و آن را بی‌شرمانه به رخ دیگران می‌کشیدند.
کنشگری برای بالاتر نشاندن گفتمان مذهبی
چاوشی آگاهانه و هوشمندانه تلاش دارد گفتمان دینی و مذهبی را در افقی بالاتر از گفتمان سیاسی برخاسته از آن بنشاند. کسی نمی‌تواند زاویه‌دید انتقادی او را در آهنگ‌ها و سابقه فعالیت هنری‌اش انکار کند همانطور که کسی هم نمی‌تواند ارادت صادقانه او را به اهل بیت (علیهم‌السلام) زیر سؤال ببرد. حالا در آستانه محرم، چاوشی قطعه دیگری به نام «حسین» منتشر کرده است که البته اولین نمونه از این منش و روش شخصی‌اش هم نیست. هفت سال پیش هم قطعه «یاحسین» او به شدت مورد توجه شنوندگان قرار گرفت و چاووشی توانست با این آهنگ، خود را در میان معدود افرادی قرار دهد که در عرصه موسیقی آثاری ماندگار و مورد توجه برای سید و سالار شهیدان، امام حسین ؟ع؟ خلق کرده‌اند. او که در آن قطعه می‌خواند:
«بی‌سر و سامان توام یا حسین
دست به دامان توام یا حسین
بر سر نی زلف رها کرده‌ای
با جگر شیعه چه ها کرده‌ای»
حالا زبان حال حسین ؟ع؟ با برادرش عباس ؟ع؟ را اینطور مرثیه‌سرایی کرده است:
«بی‌دست به دیدار خدا شو
خود مست به دیدار خدا شو
سیراب شوی از بر معبود
من نیز شکستم قفسم را»