هنر زندگی/ معنای واقعی زندگی مفهوم پیچیدهایست که میتواند به سادگی ذهن یک انسان باهوش را روز و شب درگیر کند. پرسشی بزرگ که میدانیم هیچگاه قادر نخواهیم بود تمام و کمال آن را درک کنیم. به راستی زندگی چیست؟! چرا به جهان هستی پا گذاشتهایم؟! هدف از زندگی چیست؟! معنای واقعی زندگی چیست؟! شاید نتوانید زندگی را تمام و کمال درک کنید، اما به این معنا هم نیست که نتوانید زندگی را برای خودتان تعریف کرده، به آن معنا دهید و هدف گذاری کنید. هر کسی برای خودشناسی و یافتن معنای زندگی باید اصولی را رعایت کند. ما در این مقاله نکات مهم در درک معنای واقعی زندگی را توضیح خواهیم داد. اگر شما نیز گاهی سنگینیِ بارِ این سوال را احساس میکنید، بهتر است تا آخر مقاله با ما همراه باشید.
زندگی و معنای زندگی چیست؟
شما زندگی را همانطور میبنید که در مورد آن فکر میکنید. به زبان سادهتر نحوه نگرش و افکار هر کس به صورت مستقیم با معنای زندگی او ارتباط دارد. انسان به طور ذاتی غایت نگر و هدف جو است و همیشه چشم به پایان راه دارد. هرچند گاهی در طول زندگی به دلایل متعددی این حس ذاتیاش را فراموش میکند.
به طور کلی کسی که به دنبال درک معنای زندگی حرکت میکند، قبلا فهمیده که بی هدفی و بیهودگی او را راضی نکرده و در صورت بی هدفی، زندگی ارزش خود را از دست خواهد داد. این بی ارزشی، به رفاه و امکانات ربطی نداشته و ندارد زیرا بیشتر افرادی که به دنبال دریافت معنای زندگی حرکت میکنند، قسمتهای زیادی از زندگی را با سربلندی پشت سر گذاشتهاند. عدم درک معنای واقعی زندگی به سادگی موجب احساس ناامیدی و یاس میگردد.
زندگی دارای دو بعد کلی مادی و معنوی میباشد و هر انسانی باید دریابد کامیابی و سعادت او در کدام بعد است. بعد مادی به دلیل نابودشدنی بودن، در اولویت دوم قرار دارند. بعد معنوی و درک معنوی زندگی، مفهومی انتزاعی و شخصی است که هر کس برای خودش میسازد.
برای یافتن معنای زندگی به قلب تان گوش کنید!
بی آنکه خودتان بدانیدپف گوشهای از قلبتان در حال نجوای معنای زندگی است؛ فقط باید به آن گوش دهید. همه چیز را رها کنید تا ذهنتان بتواند بدون انحراف تمرکز کند. در این سکوت به دست آمده چشمانتان را ببندید و به صدای قلبتان گوش دهید. چیزی که احساس میکنید در واقع همان زندگیست.
سکوت و سکون موجب میشود تا شما صدای قلبتان را بشنوید. با خلق این فضا برای خودتان، میتوانید به کشف حس درونیتان بپردازید. گوش دادن به ندای درون به شما کمک میکند تا به پرسشهای زیادی پاسخ بدهید.
چه چیز باعث شادی شما میشود؟
چه جایی به شما حس ماجراجوییهای ساده کودکانه میدهد؟
چه چیزی باعث درد میشود؟ چه چیزی آن را پایان میدهد؟
چه چیزی در شما شک و تردید ایجاد میکند؟
از چه چیزی فرار می کنید؟
با دادن پاسخ صادقانه به این سوالات، آنچه برای شما به زندگی معنا میبخشد را یافتهاید. هدف و معنای واقعی زندگیتان را کشف کرده و میتوانید برای رسیدن به آن تلاش را آغاز کنید. با این حس هر گامی که بر میدارید، برایتان معنادار خواهد شد.
بی هدفی در زندگی
افراد زیادی هستند که برای زندگی هدفی در نظر ندارند و معنای زندگی را درنیافتهاند. در طول زندگی برای رسیدن به امکانات مادی مثل خرید خودرو، خانه و… تلاش کرده و بدست میآورند ولی در نهایت همچنان احساس پوچی میکنند. این پوچی با اهداف کوتاه مدت از بین نمیرود چرا که باید معنای زندگی خودشان را پیدا کنند. شاید اطلاع از روش زندگی افراد موفق بتواند چشم انداز روشنتری از هدف زندگی به شما بدهد.
افرادی که در زندگی هدفی ندارند گاهی حتی سخت کوشانه برای ساکت کردن پوچی و تفکر پوچشان تلاش میکنند ولی در پایان روز، زندگی همچنان برایشان بی معنا و تکراری خواهد بود. این درحالی است که هر کسی میتواند موهبت الهی اش را کشف کرده و به رشد استعدادهای خود بپردازد اما بیشتر مردم این هدیه را در نمییابند.
درمان های روانشناختی و کمک آن ها به کشف معنای زندگی
به دست آوردن معنای زندگی یکی از اهداف مهم در بسیاری از رویکردهای روان شناسی است. ما در ادامه مهم ترین روشهایی که به این امر میپردازند را مورد بررسی قرار دادهایم.
1. کشف معنای زندگی به کمک لوگوتراپی
جالب است بدانید یافتن معنای زندگی آنقدر اهمیت دارد که امروزه رویکردی تحت عنوان لوگوتراپی یا معنا درمانی نیز برای آن ابداع شده است. دکتر ویکتور فرانکل، روان پزشک اتریشی و مبدع این روش، سالها در سختترین شرایط زندگی کرد و رنجهای بسیاری را متحمل شد. او در اردوگاه کار اجباری اسیر بود و اعضای خانواده او در کورههای آدم سوزی و اسارتگاهها کشته شده بودند. در این شرایط او دائما به این موضوع میاندیشید که چه چیز در جهان ارزش تحمل این همه رنج را دارد. در واقع او فکر میکرد اگر انسان به چرایی زندگی دست یابد، میتواند با هر چگونگی بسازد.
دکتر فرانکل معتقد بود که هیچ معنای واحدی برای همه انسانها وجود ندارد بلکه به دست آوردن این گوهر نایاب نیازمند نوعی مکاشفه درونی و پی بردن به ارزشهایی است که در عمق وجود انسان نهادینه شدهاند. هیچ کس نمیتواند معنای زندگی خود را به شما تحمیل کند و تنها خودتان هستید که در مسیر زندگی میتوانید از بزرگ ترین رنجها معانی منحصر به فردی بیرون کشیده و به کمک آنها حیات دوبارهای بیابید.
2. روان درمانی التقاطی
بسیاری از درمانگران تلاش میکنند لوگوتراپی یا همان معنا درمانی را در سایر تکنیکهای روان شناختی خود ادغام کنند. آنها در کنار تکنیکهای اصلی خود نظیر پرداختن به افکار تحریف شده یا تعارضهای بنیادی بیمار سعی دارند دغدغههای وجودی او را نیز در نظر گرفته و کمک کنند تا معنای زندگی خود را بیابد. این درمانگران صرفا معنا درمانگر نیستند بلکه ممکن است از سایر رویکردها نظیر روان کاوی، درمان شناختی و رویکردهایی نظیر درمان مبتنی بر پذرش و تعهد نیز در کار خود استفاده کنند.
3. کاربرد معنا درمانی برای اختلالات و مشکلات روان شناختی
امروزه بسیاری از روانشناسان برای حل مشکلات مختلفی نظیر اضطراب مرگ، افسردگی، درگیری در اعتیاد، الکلیسم و سایر مشکلات روانپزشکی از معنا درمانی استفاده میکنند و مراجعان را هدایت مینمایند که به ورای نمایش هستی خود بنگرند و معنای آن را کشف کنند. شما میتوانید با کمک گرفتن از یک روانشناس در این مسیر با سهولت بیشتری پیش بروید و با وجود همه رنجها احساس رضایتمندی درونی بیشتری را تجربه نمایید.
راهکارهایی برای کشف معنا در زندگی
در کنار کمک گرفتن از یک درمانگر، استفاده از برخی راهکارها به شما کمک میکند تا بتوانید معنای شخصی زندگی خود را راحتتر پیدا کنید و احساس رضایت بیشتری در این باره داشته باشید. از جمله راهکارهایی که در این باره وجود دارند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. ذهن آگاهی را تمرین کنید
تمرینهای ذهن آگاهی نوعی تکنیک در روان شناسی هستند که به شما یادآور میشوند حضور در لحظه را از دست ندهید و از کوچک ترین چیزهایی که در زمان حال احساس میکنید بهره و الهام بگیرید. با کمی دقت متوجه میشوید که در طول روز اغلب آنقدر درگیر افکار مختلف هستید که بسیاری از چیزها را نمیبینید. در حالی که برای یک شخص ذهن آگاه دیدن لحظاتی نظیر غروب و طلوع خورشید یا حس کردن عظمت و شکوه طبیعت همگی میتوانند الهام بخش بوده و به کشف معنای زندگی کمک کنند.
2. معنای زندگی | برای خود هدف بیافرینید
شاید یکی از مهم ترین و نزدیک ترین مفاهیم به کلمه معنا، هدفمندی است. در واقع هدفمندی نوعی مقصد نهایی را به شما نشان میدهد که در صورت ارزشمندی میتوانید برای رسیدن به آن هر سختی را تحمل کنید. در واقع زندگی میتواند شبیه یک دوی مارتن باشد. آن کسی که هدف نهایی خود را میشناسد و برای قهرمانی تلاش میکند، با سختیهای مسیر کنار آمده و بارها و بارها زمین خوردن هرگز نمیتوانند او را از مسیر پیش رویش باز دارند. با پیدا کردن هدف در زندگی میتوانید بر بسیاری از مشکلات همچون افسردگی غلبه کنید.
3. روحیه مسئولیت پذیری را در خود تقویت کنید
افرادی که معنای زندگیشان را مییابند کسانی هستند که به ارزشهای خود پایبندند و در برابر آنها احساس مسئولیت میکنند. تمرین تعهد و مسئولیت پذیری به شما کمک میکند تا در زندگی تزلزل کم تری احساس کرده و در مسیر خود ثابت قدم باشید.
4. کنجکاوی خود را بال و پر دهید
غرق شدن در سختیها و مشقتهای زندگی ممکن است شما را در حالتی از بی تفاوتی و بی حسی قرار دهند و احساس کنید رنجهای بیهودهای را تحمل کردهاید. در این شرایط باید کمی به کنجکاوی خود بال و پر دهید و سعی کنید به چیزی ورای آنچه اتفاق میافتد دقت نمایید. سعی کنید نقاط عطف زندگی خود را به یکدیگر وصل کرده و برای آنها مفهوم و معنای خاصی بیابید. توجه داشته باشید هرگز حتی دو انسان با سرنوشتهای مشابه معانی یکسانی در پی زندگی خود نمیبینند. این یک درک و سفر درونی است که تنها خودتان میتوانید احساسش کنید.
نگاه اهل سخن درباره زندگی
درک نگاه افراد بزرگ به زندگی به شما کمک میکند تا در مورد خود عمیقتر شده و از سطح زندگی و روزمرگیهای آن کمی فاصله بگیرید. ما در ادامه به سخنانی از افراد مشهور و نگاههای آنان به معنای زندگی اشاره کردهایم.
جاستین ماسک (Justine Musk): هدف از زندگی ترویج استعدادها و موهبتهای خود است.
الکس بلک ول (Alex Blackwell): هدف از زندگی عشق ورزیدن بدون توقع و رسیدن به این باور است که شما همیشه شایستهی دریافت عشق هستید.
پارکر هسر (Parker Heuser): هدف از زندگی کشف محیط اطرافتان است، کشف خودتان و آنچه آموختهاید. پیرو قلبتان و تکامل معنوی خود باشید.
دالایی لاما (The Dalai Lama): شاد بودن، هدف واقعی زندگی است. (برای اطلاع بیشتر ازشاد بودن کلیک کنید.)
بری دونپورت (Barrie Davenport): هدف از زندگی، آگاهانه و عاشقانه زیستن در لحظه است.
استیو پاولینا (Steve Pavlina): هدف از زندگی، کشف و تجربه است.
رالف اسمارت (Ralph Smart): باور دارم هدف از زندگی این است که به بهترین نسخهی خودمان تبدیل شویم.
کریستی ماری شلدون (Christi Marie Sheldon): تنها هدف زندگی که میتواند ارضاکنندهی روح آدمی باشد، عشق است.
ویل مایکل (Will Mitchel): هدف از زندگی، خودشکوفایی است.
بایرون کیتی (Byron Katie): برای درک بهتر اینکه هدف از زندگی چیست، باید بدانیم هدف از زندگی چه چیزی نیست.
جاشوا بیکر (Joshua Becker): هدف از زندگی، خدمت به دیگران است.
متیو سیلور (Matthew Silver): خداوند به ما قدرت تصمیمگیری و اراده داده، اما باید از قلبمان برای یافتن آن استفاده کنیم.
برندان بیکر (Brendan Baker): هدف از زندگی ساختن چیزی متفاوت است، متفاوت و مثبت!