دو بانوی کارآفرین که تلاش دارند بازوی اقتصادی خانواده باشند از زندگی‌شان می‌گویند
مریم مقیمی و حسنی احمدی دو رفیق قدیمی هستند که از پنج سال پیش آستین‌ها را برای یک کار خانگی بالا زده‌اند و با چاشنی خلاقیت، دست به تولید لباس و کیف و ملزومات آن زده‌اند. آن‌ها کار خود را از دوخت‌ودوز برای فرزندان خود شروع کرده‌اند و حالا توانسته‌اند به دیگر مادران کمک کنند.
نقطه شروع
مریم مقیمی: «حدود پنج سال پیش بود که این کار را شروع کردیم. اوایل در خانه کار می‌کردیم و دوخت‌ودوز داشتیم. اهل خیاطی بودیم و کارهای دستی را دوست داشتیم. اول کار، برای خودمان و بچه‌های خودمان لباس و کیف و وسیله می‌دوختیم. اطرافیان که دیدند، خوششان آمد و خواستند که برای آن‌ها هم بدوزیم. همین کم‌کم زمینه گسترش کار را ایجاد کرد و کار توسعه یافت و ما را به اینجا رساند که کارگاه بزنیم و محصولاتمان را برای نمایشگاه تولید کنیم. الان چند ماهی می‌شود کارگاه اجاره کرده‌ایم و چند نفر از بانوان برای ما کار می‌کنند. البته هم‌چنان بخشی از کار را در خانه انجام می‌دهیم که به زندگی و خانواده برسیم.»
ضرورت
حسنی احمدی: «دخترانم بزرگ شده بودند و این نیاز را در جامعه می‌دیدم که لباس‌های مناسب و پوشیده‌تر تهیه کنم. برای همین، تصمیم گرفتیم وارد کار پوشش نوجوانان به‌ویژه دختران شویم. از طرفی، در کنارش طرح‌های جذاب کیف و وسایل دیگر را هم به علت محدودیت‌های کیف‌های بازاری شروع کردیم. من به این دلیل سراغ کار خانگی رفتم که برایم مهم بود در کنار مسئولیت خانوادگی و رسیدگی به دخترانم، بتوانم هنرم را به دیگران آموزش دهم تا به درآمدزایی برسند. می‌خواستم این کار را به کسانی که به شغل و درآمد نیاز دارند، به‌ویژه زنان سرپرست، بیاموزم. الان مستقیم دو نفر و غیرمستقیم سه نفر با ما همکاری می‌کنند و به دنبال گسترس و افزایش نیروها هستیم.»
سرمایه
حسنی احمدی: «برای راه‌اندازی یک کارگاه کوچک خیاطی، دست‌کم به سرمایه‌ای حدود 100 میلیون تومان نیاز است. چرخ‌ها، میزها و پارچه‌ها و وسایل به این حدود سرمایه نیاز دارد.»
فروش
مریم مقیمی: «ما در فروش موفق بوده‌ایم چون کیفیت را در کنار خلاقیت قرار داده‌ایم. چیزهایی را تولید می‌کنیم که نیاز مردم است. مثلا در طراحی کیف‌ها همیشه این نکته را در نظر داریم که برای چه کسی و چه سنی است. دقیقا با نیاز مخاطب آن را طراحی می‌کنیم و از جنسی استفاده می‌کنیم که مرغوب و باکیفیت باشد. خیلی از مشتریان، خودشان توضیح می‌دهند چه نیازهایی دارند و ما براساس آن کار را طراحی می‌کنیم. مثلا به‌تازگی مادری کیفی برای فرزندش می‌خواست که همه وسایل بازی در آن جا شود و وسایل مدرسه را هم داخل آن بگذارد و ومجبور نباشد چند کیف با خودش ببرد. ما کیفی طراحی کردیم که علاوه بر اینکه وسایل مدرسه در آن جا می‌شد، یک سفره دوونیم‌متری هم مقابلش باز می‌شد که می‌توانست تمام وسایل بازی را در آن جا دهد و برای کار روی آن پهن کند. یا افرادی بودند که کیفی مناسب اردوهای جهادی می‌خواستند که هم سبک و محکم باشد، هم جادار. آن را هم طراحی کردیم. راضی بودند و ما را به دیگران معرفی کردند. همین معرفی‌ها برای ما بازار کار ایجاد می‌کند. مدتی است بعد از گسترش کار در بازارچه‌ها و نمایشگاه‌ها شرکت می‌کنیم و فروش خوبی هم داشته‌ایم. یک صفحه اینستاگرامی به نام «دست‌سازه‌های ماریا» داریم که سفارش‌گیری و نمونه‌های کارها در آن است.»
اولویتم خانواده
حسنی احمدی: «چون اولویتم خانواده است و بیشتر به کارهای خانه رسیدگی می‌کنم، از طرفی هم کرونا هم باعث شد بچه‌ها بیشتر در خانه باشند، در دو سال گذشته بیشتر وقت را برای آن‌ها گذاشتم و منظم به کارم نمی‌رسیدم. درآمد ثابتی نیز نداشتیم ولی با همین شرایط حدود 2 تا 3 میلیون تومان درآمد داشتیم.»
مواد اولیه
حسنی احمدی: «مواد اولیه ما پارچه است که از بازارهای کلی خرید می‌کنیم. بازارهای تهران به نسبت قیمت‌های مناسب‌تری دارند ولی رفت‌وآمد راحت نیست. برای همین، از بازارهای مشهد خرید می‌کنیم. برخی از خریدها هم از طریق پیج‌ها و اینترنتی انجام می‌دهیم.»
تا کجا؟
حسنی احمدی: «تا زمانی که توان داشته باشیم، می‌توانیم به این کار ادامه دهیم. برنامه‌ام این است که دخترانم هم وارد این کار شوند زیرا ما کار را از خانه و خانواده شروع کردیم و اکنون مادرم، خواهرم و همسرم هر وقت زمانی دارند، به کمک من می‌آیند. همه با هم پای کار و مشغول هستیم و آن را پیگیری می‌کنیم.»
یک توصیه
مریم مقیمی: «برای کار، هدف را باید آن‌قدر محکم و بزرگ کنند که سختی‌ها و پستی و بلندی‌ها نتواند آن‌ها از هدف دور کند. در کنار همه شیرینی‌ها و لذتی که داریم، تولید سختی‌های زیادی دارد که اگر هدف بزرگ و محکم نباشد، ممکن است وسط راه،کار رها شود و ادامه نیابد. اگر دوست دارند کاری را راه بیندازند، اول روی هدف خود کار کنند، بعد کار را راه بیندازند تا با یاری خداوند موفق شوند.»
***
بر اساس آمار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 4 درصد از کل اشتغال کشور مربوط به مشاغل خانگی است و در یک دهه گذشته حدود 3 میلیون نفر متقاضی ثبت‌نام مشاغل خانگی بوده‌اند. از این تعداد، یک میلیون و ۶۵۰ هزار نفر مجوز کسب کرده‌اند. هم‌چنین از میان این افراد، ۷۷۲ هزار نفر موفق به دریافت تسهیلات شده و برای ۸۵۲ هزار نفر شغل ایجاد کرده‌اند.
در طول پنج سال گذشته، تنها ۲۴۰ هزار شغل در حوزه مشاغل خانگی ایجاد شده است. بیشترین مجوزها به زنان اختصاص دارد که از این تعداد، ۵۲ درصد در رده سنی بین بیست تا چهل سال و ۴۳ درصد در رده سنی بین چهل تا شصت سال بودند.
نویسنده: لیلا لاریچه