فوبیای حیوانات یا ترس از حیوانات میتواند به خاطر ژنتیک و عوامل ارثی باشد، یا این که ضربه روحی یا تجربه بد از رفتار یک حیوان ترس را به وجود آورده باشد. زوفوبیا قابل کنترل و درمان است.

جالبز | بخش روانشناسی – آیا تا به حال ترس از حیوانات را تجربه کردهاید؟ از حشرات بیشتر میترسید یا حیوانات درنده یا حیوانات معمولی؟ تا به حال دنبال درمان مشکلتان رفتهاید؟ فوبیای حیوانات که به عنوان زوفوبیا نیز شناخته میشود، مشکلی است که گریبان افراد زیادی را گرفته است. اما این ترس شدید از کجا نشات میگیرد و چه باید کرد؟ در این مقاله از جالبز درباره ترس و انزجالبز از حیوانات و روشهای درمان این مشکل سخن خواهیم گفت.
در این مطلب میخوانید:
- زوفوبیا یا فوبیای حیوانات چیست؟
- علتها
- علائم
- درمان
زوفوبیا یا فوبیای حیوانات چیست؟
زوفوبیا ترس غیر طبیعی و غیر ارادی از حیوانات است که روی عملکرد فرد تأثیر میگذارد. این ترس طبیعی نیست، با این وجود فرد به محض مواجهه با حیوانات استرس و اضطراب میگیرد و تا حد امکان سعی میکند با عوامل فوبیا برخورد نداشته باشد و آن را نبیند.
فوبیا از حیوانات درنده و وحشی مانند ببر و پلنگ طبیعی است، اما این که فرد از حیواناتی مانند سگ و گربه یا حشراتی مانند پروانه انزجالبز داشته باشد به هیچ عنوان طبیعی به نظر نمیرسد. دلیلی برای ترس از حیوانات یا حشراتی که هیچ ضرری به ما نمیرسانند وجود ندارد؛ بنابراین کسانی که این مشکل را دارند باید تحت درمان قرار بگیرند.
تحقیقات نشان میدهد که افراد مبتلا به زوفوبیا معمولاً از مارمولکها، سوسک، عنکبوت، موش و حتی پروانه میترسند!
فوبیا از حیوانات درنده و وحشی مانند ببر و پلنگ طبیعی است، اما این که فرد از حیواناتی مانند سگ و گربه یا حشراتی مانند پروانه انزجالبز داشته باشد به هیچ عنوان طبیعی به نظر نمیرسد. دلیلی برای ترس از حیوانات یا حشراتی که هیچ ضرری به ما نمیرسانند وجود ندارد؛ بنابراین کسانی که این مشکل را دارند باید تحت درمان قرار بگیرند.
تحقیقات نشان میدهد که افراد مبتلا به زوفوبیا معمولاً از مارمولکها، سوسک، عنکبوت، موش و حتی پروانه میترسند!
علتهای ترس از حیوانات یا زوفوبیا چیست؟
فوبیای حیوانات به دلایل مختلفی به وجود میآید. گاهی مواقع عوامل بیرونی سبب به وجود آمدن این ترس میشوند و گاهی مواقع ترس درونی است. حتی علت ترس میتواند به هر دو این عوامل مرتبط باشد.
تروما یا ضربه روحی یک عامل خارجی برای ترس از حیوانات است. ترسهای خارجی زمانی به وجود میآیند که یک اتفاق خاص برای فرد رخ داده باشد. ممکن است این ضربه روحی در کودکی به فرد وارد شده باشد و بستری برای ترس از حیوانات و فوبیا نسبت به آنها شده باشد. احتمال بروز ترس به دلیل تماشای فیلم هم وجود دارد.
تروما یا ضربه روحی یک عامل خارجی برای ترس از حیوانات است. ترسهای خارجی زمانی به وجود میآیند که یک اتفاق خاص برای فرد رخ داده باشد. ممکن است این ضربه روحی در کودکی به فرد وارد شده باشد و بستری برای ترس از حیوانات و فوبیا نسبت به آنها شده باشد. احتمال بروز ترس به دلیل تماشای فیلم هم وجود دارد.
البته تأثیر شیمی مغز و عوامل ارثی و ژنتیک را در این رابطه نمیتوان نادیده گرفت. ژنتیک و عوامل ارثی نقش مهمی در حیوان هراسی و انزجالبز از حیوانات دارند. در ادامه علتهای زوفوبیا را مورد بررسی قرار دادهایم.

۱. ضربه روحی یا ترومای کودکی
مانند اکثر فوبیاها یا ترسها، زوفوبیا میتواند در اثر آسیب یا تجربه تلخی که در دوران کودکی رخ داده به وجود آمده باشد.
شاید فرد مورد نظر در کودکی توسط سگ یا گربهای تعقیب شده است. حمله گربه به کودک و خراشیدن بخشی از بدن وی میتواند دلیل زوفوبیا باشد. حتی پارس کردن سگی که بسته است یا شوکه شدن از یک حیوان ترسناک و بزرگ میتواند زمینهای برای ترس از حیوانات شود.
البته این عوامل در تمام افراد منجر به ترس از حیوانات نمیشوند و برای همه نمیتوان نظر قطعی داد. ترومای کودکی به عنوان تجربه بد گذشته برای ترس از حیوانات در نظر گرفته میشود.
البته این عوامل در تمام افراد منجر به ترس از حیوانات نمیشوند و برای همه نمیتوان نظر قطعی داد. ترومای کودکی به عنوان تجربه بد گذشته برای ترس از حیوانات در نظر گرفته میشود.
۲. تفکر منفی
در این حالت، فرد بر اساس یک رویداد خاص که در ذهنش ساخته و پرداخته، یک باور یا اعتقاد برای خودش به وجود میآورد.
احتمال دارد که فرد مورد نظر حمله حیوانی را به کسی دیده باشد. او در ذهنش این باور را شکل میدهد که همه حیوانات رفتار خشونت آمیزی نسبت به انسانها دارند. این نوع تفکر منفی، زمینه سازی برای زوفوبیا یا ترس از حیوانات است.
۳. ژنتیک و عوامل ارثی
افرادی هستند که صرفاً به دلیل ژنتیک و فعالیت شیمیایی مغزشان حیوان گریز هستند و زوفوبیا دارند. ممکن است پدر یا مادر با ترس بیش از حد از حیوانات باعث ایجاد این فوبیا شده باشند. واکنش بزرگترها نسب به یک چیز باعث میشود که کودک هم نسبت به آن فوبیا یا هراس پیدا کند.

علائم ترس از حیوانات
ترس از حیوانات یا زوفوبیا معمولاً با این علایم همراه است.
- احساس سرگیجه و غش کردن
- احساس خفگی تا حد مرگ
- خشک و بیحرکت شدن
- بالا رفتن ضربان قلب
- تنفس سریع و کم عمق
- عرق کردن و لرز گرفتن
- تلاش برای فرار کردن
- گریه
- فریاد زدن
- حالت تهوع و استفراغ
- احساس ضعف و بیحالی
این علایم گاهی به اندازهای آزار دهنده هستند که فرد مورد نظر ترجیح میدهد در خانه بماند و بیرون نرود.
درمان فوبیا حیوانات یا ترس از حیوانات
اگر با زوفوبیا دست و پنجه نرم میکنید، باید بدانید که تنها شما این مشکل را ندارید و میلیونها نفر در جهان گرفتار حیوان هراسی هستند. با توجه به این که زوفوبیا به چه دلیلی به وجود آمده و شرایط سنی فرد، روشهای درمانی متفاوتی برای آن وجود دارد. در ادامه به برخی از این موارد اشاره خواهیم کرد.

۱. درمان روانشناختی
در این روش درمانی، پزشک به بیمار کمک میکند که روی افکار و احساسات خودش کنترل داشته باشد. بیمار روشهای مختلف را برای درک شرایط خودش آموزش میبیند و میتواند با ترسی که دارد مقابله کند. درمان روانشناختی کمک میکند تا رفتار بیمار نسبت به منبع فوبیا تغییر کند.
۲. روش درمانی قرار گرفتن در برابر عامل ترس
در این روش فرد برای مدت زمان مشخص و در یک محیط کنترل شده در معرض عامل فوبیا قرار میگیرد. ممکن است فرد مورد نظر با حیوانی کوچک در مطب رواندرمانگر مواجه شود یا تصویر حیوانی که از آن میترسد را مشاهده کند.
ابتدا بازههای زمانی کوتاه برای این کار در نظر گرفته میشود. سپس بازه زمانی طولانیتر میشود و امکان دارد تعداد حیوانات نیز بیشتر شود. رواندرمانگر حساسیتزدایی به حیوانات را در مکانهای مختلف و تحت شرایط متفاوت تکرار میکند تا ترس به مرور برطرف شود.
ابتدا بازههای زمانی کوتاه برای این کار در نظر گرفته میشود. سپس بازه زمانی طولانیتر میشود و امکان دارد تعداد حیوانات نیز بیشتر شود. رواندرمانگر حساسیتزدایی به حیوانات را در مکانهای مختلف و تحت شرایط متفاوت تکرار میکند تا ترس به مرور برطرف شود.

۳. گروه درمانی
گروه درمانی روی درمان زوفوبیا تاثیری ندارد، اما این روش میتواند روند درمان را سریعتر کند. اغلب کسانی که فوبیای حیوانات دارند توسط دیگران مورد تمسخر قرار میگیرند. همین موضوع سبب میشود که آنها روز به روز از اجتماع فاصله بگیرند و احساس افسردگی و انزوا کنند.
صحبت کردن با افرادی که بر فوبیای خودشان غلبه کردهاند میتواند بسیار دلگرم کننده باشد. حیوان هراسها میتوانند با کسانی که توانستهاند به این ترس غلبه کنند ارتباط داشته باشند و با کمک آنها به فوبیایی که دارند غلبه کنند. این روش افراد زوفوبیا را از غار تنهاییشان بیرون میکشد و درمان آنها را سریعتر میکند.
صحبت کردن با افرادی که بر فوبیای خودشان غلبه کردهاند میتواند بسیار دلگرم کننده باشد. حیوان هراسها میتوانند با کسانی که توانستهاند به این ترس غلبه کنند ارتباط داشته باشند و با کمک آنها به فوبیایی که دارند غلبه کنند. این روش افراد زوفوبیا را از غار تنهاییشان بیرون میکشد و درمان آنها را سریعتر میکند.
۴. درمان دارویی
درمان دارویی برای فوبیای حیوانات چندان توصیه نمیشود. داروهایی که تجویز میشوند ممکن است عوارض زیادی داشته باشند و به بیمار صدمه جدی وارد کنند. تنها در صورتی پزشک درمان دارویی را امتحان میکند که بیماری تهاجمی بوده و علایم جسمی آن شدید باشد.
دارو فوبیا را درمان نمیکند، بلکه کمک میکند تا بتوانید ترس و اضطرابتان را کنترل کنید و تصمیمهای منطقیتری بگیرید. دارودرمانی مشکلات روحی و جسمی مبتلایان به زوفوبیا را بهبود میدهد و وضعیت فرد مبتلا به ترس را پایدارتر میکند.
دارو فوبیا را درمان نمیکند، بلکه کمک میکند تا بتوانید ترس و اضطرابتان را کنترل کنید و تصمیمهای منطقیتری بگیرید. دارودرمانی مشکلات روحی و جسمی مبتلایان به زوفوبیا را بهبود میدهد و وضعیت فرد مبتلا به ترس را پایدارتر میکند.
سخن آخر
افراد زیادی به ترس از حیوانات یا زوفوبیا مبتلا هستند. این مشکل میتواند ریشه در کودکی افراد و تجربههای گذشته آنها داشته باشد یا به دلیل ژنتیک و فعالیتهای مغزی به وجود آمده باشد. علایم زوفوبیا در این مقاله بیان شده است. اگر از حیوانات میترسید، در هر سنی که باشید میتوانید آن را درمان کنید. پزشک به شما کمک میکند که ریشه ترس از حیوانات را شناسایی کرده و خودتان یا نزدیکانتان را درمان کنید.
پیشنهاد میکنیم مقالههای انواع ترس در کودکان و روشهای مقابله با آن و تفاوت استرس و اضطراب چیست؟ آیا مضطربید یا تحت فشار؟ را در جالبز بخوانید و با عوامل به وجود آورنده ترس و استرس بیشتر آشنا شوید.
پیشنهاد میکنیم مقالههای انواع ترس در کودکان و روشهای مقابله با آن و تفاوت استرس و اضطراب چیست؟ آیا مضطربید یا تحت فشار؟ را در جالبز بخوانید و با عوامل به وجود آورنده ترس و استرس بیشتر آشنا شوید.
منبع: ستـــاره