صبح نو/متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در اخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
عارف چراغی / خوزستان در این هفته شاهد بارش رحمت الهی بود؛ نعمتی که البته در سایه بی‌تدبیری برخی مسوولان استان هر بار به دردسری عظیم برای مردم تبدیل می‌شود. این روزها هم با وجود همه وعده‌هایی که مسوولان استانداری خوزستان درخصوص عدم بروز آب‌گرفتگی همانند سال‌های قبل در اهواز و چند شهر دیگر داده بودند، ولی خانه‌های مردم دوباره به زیر آب رفت. ماجرای قدیمی آب‌گرفتگی در اهواز و سایر شهرهای استان با وجود همه وعده‌های مسوولان امسال هم تکرار شد و معابر و منازل شهرهای مختلف استان به علت بارندگی به زیر آب رفت. به دنبال بارندگی شدید در ایران، برخی استان‌های جنوبی کشور با سیل و آب‌گرفتگی مواجه شدند و در شبکههای اجتماعی تصاویری از آب‌گرفتگی منازل و اعتراض ساکنان برخی شهرهای جنوبی ایران منتشر شد. هشت استان غربی و جنوبی کشور در محاصره سیل و آب‌گرفتگی قرار گرفته‌اند و بر اساس اعلام جمعیت هلال‌احمر، ۵١ شهر، روستا و مناطق عشایری در هشت استان ایلام، بوشهر، خوزستان، فارس، قزوین، کهگیلویه و بویراحمد، گلستان و لرستان درگیر سیل هستند. این آب‌گرفتگی‌ها در پی بارش پیوسته باران که از اواخر هفته گذشته آغاز شده و تا دیروز ادامه داشت، رخ داده است.
وضعیت استان خوزستان اما متفاوت است چراکه بسیاری از شهرهای این استان و همچنین خانه‌های مردم دچار آب‌گرفتگی شده و در این موج بارش، شهرهای اهواز، کارون، آبادان، خرمشهر، شادگان، رامهرمز، رامشیر، ماهشهر و ایذه با آب‌گرفتگی شدید مواجه شد.
سازمان هواشناسی یک هفته پیش از شروع بارندگی‌ها هشدار قرمز داده و از پنجم آذر نیز حالت آماده‌باش اعلام شده بود، به طوری که حتی در یکی از روزهای هفته قبل برای این کار، جلسه فوق‌العاده مدیریت کنترل بحران برگزار شده بود؛ اما حالا وضعیت آب‌گرفتگی در خوزستان به‌حدی است که ادارات و بانک‌های اهواز، رامشیر، ماهشهر و امیدیه، از روز یکشنبه به دلیل آب‌گرفتگی بر اثر بارش باران تعطیل شده‌اند. بر اساس اعلام اداره‌کل هواشناسی خوزستان، سامانه بارشی جدیدی از اواخر هفته وارد این استان می‌شود. همچنین ویدئوهای زیادی از آب‌گرفتگی معابر و منازل مسکونی در شبکههای اجتماعی منتشر و دست به دست شده است که حجم عظیم سیل و میزان خسارات تخمینی را نشان می‌دهد.
خیابان‌های اهواز و شهرهای اطراف آن در حالی به زیر آب فرو رفتند که آقای غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان در ۱۱ آبان امسال، به اقدام‌های اساسی و مطالعه انجام‌شده در نقاط مختلف اهواز و شهر کارون توسط آب و فاضلاب یا مشارکت این شرکت با شهرداری در رابطه با مشکل آب‌های سطحی اشاره کرد و گفت: «به دلیل به‌روزرسانی و انجام اقدام‌های اساسی و لایروبی‌های گسترده در مناطقی همچون شهرک دانشگاه، شهرک امام رضا، منطقه گاومیش‌آباد و درویشیه در شهر کارون، بی‌شک اگر با بارندگی به شدت بارش‌های سال گذشته مواجه شویم، شاهد شرایط آب‌گرفتگی همچون سال گذشته نخواهیم بود.» اما کمتر از یک ماه بعد از این اظهارات، دقیقا همین مناطق به زیر آب رفته و نه‌تنها با آب‌گرفتگی شدید مواجه شده‌اند بلکه آب وارد منازل مردم شده و خسارت‌های فراوانی به آنان وارد کرده است؛ البته این بار شهرهای زیرمجموعه شهر ماهشهر بیشترین حجم آب‌گرفتگی را به خود دیدند و شهرهای بندر امام خمینی و جراحی با حجم بی‌سابقه‌ای از آب مواجه شدند؛ این در حالی است که بندر امام خمینی در کنار دریا و شهر جراحی در کنار رودخانه جراحی هستند و این حجم از آب‌گرفتگی نشان از بی‌برنامگی مسوولان برای کنترل و هدایت آب‌های سطحی دارد.
متهم گریخت!
حالا استاندار خوزستان در خصوص آب‌گرفتگی‌های اخیر در شهرهای مختلف خوزستان می‌گوید: جمعآوری آب‌های سطحی به عهده شهرداری است، در حالی که شهرداری اهواز امکان تأمین هزینه ایجاد شبکه دفع آب‌های سطحی را ندارد.
به نظر می‌رسد در خوزستان مسوولان بیش از اینکه پای کار باشند و با مدیریت اصولی و هدفمند مشکلات ریز و درشت این استان ثروتمند اما محروم را که هر بار به بهانه‌ای سر مردم آوار می‌شود، حل کنند، به مدیریت شعاری و دادن وعده‌های رنگارنگ بسنده کرده‌اند
استاندار خوزستان در پاسخ به پرسش مجری برنامه شبکه یک سیما مبنی بر اینکه سپاه در حوزه بحران آب‌گرفتگی اقدامات بیشتری داشته، اما استانداری اقدام خاصی نداشته است، گفت: همه نهادها و دستگاه‌ها ارکان مجموعه نظام و حاکمیت هستند و ما چنین تفکیک‌هایی را قائل نیستیم؛ در عین حال من و معاون عمرانی استانداری با بروز بحران، در بندر امام مستقر شدیم و مسوولان ذی‌ربط مدیریت امور را بر عهده دارند. همچنین از فرمانده سپاه استان خواستیم نیروهای خود را برای کمک به بندر امام اعزام کند و همه در کنار هم کار می‌کنیم.
نکته عجیب‌تر اینکه روز دهم آذر، شریعتی، استاندار خوزستان در بحرانی‌‌ترین روزهای این استان، به تهران آمده و با حضور در استودیوی شبکه خبر تهران به اظهارنظر درباره سیل خوزستان پرداخته است. این درحالی است که شریعتی این کار را در استودیوی اهواز نیز می‌توانست انجام دهد و حداقل کاری که می‌توانست در این شرایط انجام دهد، حضور در کنار شهروندان خوزستانی است.
استاندار خوزستان توضیح داد: امسال برای اجرای طرح‌های ضربتی در سطح اهواز با همکاری شهرداری و شرکت آبفا تقسیم کاری صورت گرفت که شرایط دفع آب‌های سطحی بهبود یابد و با انجام اقدامات ضربتی شهرداری و آبفا کارهای خوبی انجام شد، به‌صورتی‌که سال گذشته حدود ۸ تا ۱۰ روز آب‌های سطحی ایستایی و ماندگاری داشت و مردم را با مشکلات فراوانی مواجه کرد، اما امسال عمده مناطق زودتر از آب‌گرفتگی خارج شدند و تعداد منازلی که دچار آب‌گرفتگی شدند معادل ۱۵ درصد منازل خسارت دیده در بارش سیل آسای پارسال بود.
تردد غیرضروری ممنوع شد
از طرف دیگر به علت اینکه معابر اهواز به خصوص زیرگذرها آب‌گرفتگی شدید دارند، پلیس راهنمایی و رانندگی استان از مردم خواسته است که رانندگان از تردد غیرضروری در خیابان‌ها و معابر دچار آب‌گرفتگی خودداری کنند. سرهنگ منصور جمشیدی، رییس پلیس راهنمایی و رانندگی خوزستان در این خصوص گفته است: به علت بارش‌های اخیر، تمامی معابر سطح شهر اهواز به خصوص زیرگذرها و خیابان‌هایی که کنده‌کاری شده‌اند، آب‌گرفتگی شدید دارند و رانندگان از تردد غیرضروری در خیابان‌ها و معابر دچار آب‌گرفتگی خودداری کنند چراکه حوادث زیادی رخ خواهد داد.
آقای علی خدادادی، مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان خوزستان نیز به خبرگزاری مهر اینطور می‌گوید: در پی بارندگی دو روز گذشته، به یک هزار و ۲۱۲ خانوار، امدادرسانی و چهار مرکز اسکان در استان نیز برپا شد. مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان خوزستان بیان کرد: با توجه به شدت بارش‌ها، چهار مرکز اسکان در شهرهای ماهشهر، شهید چمران و بندر امام خمینی برپا شد و ۲۵۵ نفر نیز تاکنون در این مراکز اسکان یافته‌اند.
ریشه دردسرهای پس از باران کجاست؟
شبکه فرسوده فاضلاب و عدم‌برخورداری از شبکه دفع آب‌های سطحی در کنار سطح هموار، در بسیاری از شهرهای خوزستان از جمله اهواز همواره مشکلات متعددی را برای شهروندان پدید آورده است. بنا بر اعلام اداره آبفای اهواز، از مجموع ۲۴۰۰ کیلومتر شبکه جمعآوری و خطوط اصلی انتقال فاضلاب اهواز، حدود ۹۰۰ کیلومتر آن از جنس بتنی و فرسوده بوده است و 70درصد فاضلاب شهری از ۲۷ نقطه به رودخانه کارون می‌ریزد. با توجه به معضلات و مشکلات مردم خوزستان در زمینه شبکه فاضلاب اهواز که در روزهای تابستان نیز شاهد جاری شدن فاضلاب در معابر هستند،
رهبر معظم انقلاب در تاریخ ۲۲ مرداد ۹۸ به رییس‌جمهوری دستور دادند تا فورا برای رفع این مشکل اقدام و اعتبارات مورد نیاز اختصاص یابد. بالاخره بعد از یک‌سال از صدور این فرمان، تکمیل طرح جامع فاضلاب اهواز که خود به بازنگری اساسی نیاز دارد، به قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا سپرده شد و عملیات اجرایی آن با عنایت مقام معظم رهبری در راستای تخصیص اعتبارات صندوق توسعه ملی به ساماندهی وضعیت فاضلاب اهواز و کارون در ۲۱ آبان سال‌جاری آغاز شد. در سالیان گذشته وجود خشکسالی و عدم‌اهتمام مدیران استانی و شهرداری‌ها به احداث کانال‌های دفع آب‌های سطحی، شهرهای خوزستان و از جمله اهواز را با چالش جدی مواجه کرده است، به طوری که بنا بر اعلام شهردار اهواز امروز احداث کانال در همه معابر ، مدت زمان زیاد و هزینه هنگفتی را می‌طلبد که در توان این مجموعه نیست.
به نظر می‌رسد در خوزستان مسوولان بیش از اینکه پای کار باشند و با مدیریت اصولی و هدفمند مشکلات ریز و درشت این استان ثروتمند اما محروم را که هر بار به بهانه‌ای سر مردم آوار می‌شود، حل کنند، به مدیریت شعاری و دادن وعده‌های رنگارنگ بسنده کرده‌اند.