آرمان ملی/ متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
این مساله بارها و به‌صورت طنز بیان شده که مردم در همه‌چیز کارشناس هستند و نظر می‌دهند اما امروز این اظهارنظرات در حوزه سیاست داخلی و سیاست خارجی نه تنها به‌صورت طنز و از سوی مردم بلکه کاملا جدی و از سوی عده‌ای به اصطلاح کارشناس مطرح می‌شود. بسیار اساتید حوزه سیاست و روابط بین‌الملل با وجود علم و اطلاعات بسیار بالا و تحلیل دقیق و درست مسائل، خود را در مقام کارشناسی نمی‌بینند اما افرادی شاید با کمترین درجه اطلاعات و آگاهی از حوزه سیاست خارجی، رویکردها و عملکردها کاملا حق‌به‌جانب به اظهارنظرهای مختلف و بعضا تا 90 درصد غیرکارشناسی می‌پردازند. البته ناگفته نماند که اینگونه رویکردها و رفتارها در این دولت و پس از اقدام اخیر مجلس در تصویب قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها بسیار بیشتر شده است. در این میان رویکرد صداوسیما نسبت‌به دولت نیز در این مساله نیز بی‌تاثیر نبوده است. چراکه روزی نیست که در برنامه‌ای خبری یا تولیدی از شخصی تحت عنوان کارشناس دعوت نشود و او در مذمت عملکرد دستگاه سیاست خارجی و توافقات بین‌المللی صحبت نکند. این در حالی است که سیاست خارجی در اختیار مقامات عالیه نظام، دولت و مشخصا وزارت امور خارجه است و اگر هم قرار بر عملکرد یا اظهارنظری باشد این نهادها هستند که به موضوع ورود می‌کنند نه اینکه در هر کوی و برزنی هرکس به احتجاج نسبت به نحوه عملکردها و اقدامات اظهارنظر کند یا معترض شود. چنانکه محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان اخیرا در گفت‌وگویی اظهار داشته: «هر ایرانی که پیدا بکنید، متخصص روابط خارجی است. در این میان، یک مشکلی هم که وجود دارد این است که همه خودشان را حداقل در سطح بنده یا خیلی بیشتر از بنده در حوزه روابط بین‌الملل، متخصص می‌دانند.» البته این تمام ماجرا نیست چراکه برخی بدون درنظرگرفتن بدعهدی و کارشکنی آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها و شرایط جامعه همه‌چیز را به حساب دولت می‌گذارند و براساس آن به دولت معترض می‌شوند که چرا شرایط بدین گونه است. مثلا محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام روز یکشنبه در دانشگاه امام حسین اظهار داشت: «زمانی که فرمانده سپاه بودم در کره‌شمالی توافقاتی شد که اگر این توافقات محقق می‌شد و محدودیت‌ها اعمال نمی‌شد امروز در زمینه هسته‌ای از موشکی جلوتر بودیم.» حال پرسش اینجاست که اگر در زمانی به توافقاتی دست پیدا شده، چرا بر مبنای همان عمل نشده و چرا در شرایط حساس کنونی این مسائل مطرح می‌شود تا فشارها و هجمه‌ها به دولت سرازیر شود. آنچه مسلم است حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی باید به اهل آن سپرده شود و عده‌ای از سر منافع جریانی، جناحی یا مقابله با دولت سخنانی نگویند که به جای کمک بیشتر به کشور برای دولت مشکل‌ساز شوند.
اظهارنظرات غیرکارشناسی و یک‌طرفه
یک کارشناس رسانه درمورد اظهارنظرات غیرکارشناسی عده‌ای در امور سیاسی اظهار داشت: سیاست داخلی و خارجی جزء علومی است که در کلاس‌های دانشگاهی تدریس می‌شود اما در جامعه ما هر کسی فکر می‌کند که از سیاست و دیپلماسی سر درمی‌آورد و خود را کارشناس فرض می‌کند. مصطفی ایزدی به «آرمان ملی» گفت: متاسفانه برخی بدون اینکه مطالعات آکادمیک یا اطلاعات مربوط به آن حوزه را داشته باشند تحت تاثیر شایعات شروع به اظهارنظر در خصوص عملکرد دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی می‌کنند. تا حدی که حتی به وزارت خارجه راه هم نشان می‌دهند که چگونه و در کدام مسیر قدم بردارد. وی افزود: قانونی که در مجلس تصویب کردند پرابهام و عجولانه است که اهداف جناحی در آن دیده می‌شود. کارشناسی‌هایی هم که در صداوسیما صورت می‌گیرد غالبا یک‌طرفه است. در صورتی که اظهارنظر در مورد مسائل سیاست خارجی نخست با مقام معظم رهبری و سپس با دولت است.
انتخابات 1400 دلیل هجمه‌ها به وزارت‌خارجه
یک آینده‌پژوه سیاسی و اجتماعی در خصوص رویکردهای غیرکارشناسانه و سطحی در حوزه سیاست خارجی اظهار داشت: در مرحله نخست باید دانست هر شهروند ایرانی حق آزادی بیان دارد اما هر حرفی را نمی‌توان به عنوان یک شهروند متخصص در سیاست و روابط بین‌الملل بیان کرد یا آنکه صحبت همگان را بدون پشتوانه تخصصی و پیشینه تجربی در کنار تخصص پذیرفت. مهدی مطهرنیا به «آرمان ملی» گفت: وزارت امور خارجه باید سعه صدر خود را در اثنای این هجوم‌های فراوان در نبرد قدرت پیچ‌درپیچ در نظام جمهوری اسلامی در این برهه حساس بیشتر کرده و زمینه‌های هجوم دیگران را فراهم نسازد. بالتبع باید پذیرفت در بافت موقعیتی ناشی از گذار یک دولت به دولت دیگر در سال 1400 تغییر و تحولات بین‌المللی ناشی از تغییر رئیس‌جمهور آمریکا بسیاری از مولفه‌های تنش‌زا در مرزهای جغرافیایی ما زمینه‌هایی را مورد توجه قرار داد که از این امتحان به نفع ملت ایران خارج شد. این استاد دانشگاه بیان کرد: قوه مجریه یک دستگاه بوروکراتیک و هماهنگ‌کننده است نه یک دستگاه تصمیم‌گیرنده و حتی برای این بخش از پست‌های قدرت اصطکاک‌های بسیار بالایی در فضای سیاسی ایران صورت می‌پذیرد که هزینه‌های آن را باید ملت پرداخت کند. وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد در هجمه‌هایی که اکنون به وزارت امور خارجه وارد می‌آید بیش از آنکه شخص ظریف و وزارتخانه متبوع وی در حد و اندازه‌های ساختاری مورد هجوم باشند؛ هدف‌های بافتاری و نبرد قدرت در آستانه 1400 میلادی با توجه به احتمال نامزدی ظریف وجود دارد و لذا بیش از آنکه هجمه‌ها متوجه وزارت خارجه، برجام و دولت روحانی باشد، اکنون تمایل به شخص ظریف پیدا کرده است.