صبح نو/ متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در اخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
در شرایطی که چند ماهی بیشتر تا انتخابات ریاست‌‌جمهوری باقی نمانده است، اصلاح‌طلبان با موانع و چالشهای زیادی برای حضور در آن مواجه هستند؛ از تهیه مانیفست گرفته تا رقابت چپ‌ها و راست‌‌‌های اصلاح‌‌‌طلب برای به‌دست‌‌گرفتن قدرت از سوی اصلاح‌طلبان، فقط گوشه‌‌ای از این چالش‌هاست.
چالش مانیفست
ارائه یک مانیفست جدید در جبهه حامیان دولت به بحث اصلی این روزهای اصلاح‌طلبان تبدیل شده است. برخی با تاکید بر لزوم تدوین راهبرد جدید، عمر شورای‌عالی اصلاحات را تمام شده دانسته اما در مقابل، برخی با غیرلازم‌دانستن تدوین این راهبرد، از شورای مزبور دفاع به عمل آورده‌اند. با این حال، برخی دیگر موج‌سواری روی ضعف‌های رقیب را تنها راه بازیابی سرمایه اجتماعی اصلاح‌طلبان می‌دانند؛ مثلا محمدرضا خباز، فعال اصلاح‌‌‌طلب در حمایت از تدوین مانیفست اصلاح‌طلبی گفت: پیشنهاد به دوستانم در مجمع روحانیون مبارز که یکی از مجموعه‌های اصلاح‌طلبی است و بیشتر به‌دلیل شخص شخیص خاتمی محوریت دارند، این است که در این فرصت بسیار کم، یک مانیفست بنویسند تا مشخص شود اصلاح‌طلبان چه کنند. با این حال، این مانیفست مخالفانی نیز دارد؛ مثلا جواد امام، چهره نزدیک به محمد خاتمی، گفت: من فکر نمی‌کنم چندان به مانیفست اصلاح‌طلبی پرداخته شود. جامعه نسبت به آنچه به‌عنوان مفهوم اصلاح‌طلبی وجود دارد، آگاه است و تطبیق عمل و رفتار ما با گفته‌هایی است که تا امروز رخ داده و جامعه متوجه شده و دیده و شنیده است.
اعاده حیثیت در برابر لیبرال‌ها
یکی از تشکل‌‌‌های اصلاح‌‌‌طلب که ترجیح داده حضور در انتخابات را از دست ندهد و جدی وارد عرصه شود، مجمع روحانیون مبارز است. در روزهای ابتدایی آبان، روابط عمومی مجمع از ماموریت کمیته‌ای متشکل از اعضای خود خبر داد که قرار است شرایط انتخاباتی مردمی و آزاد را بررسی و برنامه‌‌ای برای ورود مؤثر مجمع در بحث انتخابات و شرایط لازم برای مشارکت فعال تهیه و در جلسه آتی مجمع ارائه کنند. حضور مجمع گویا باب‌طبع برخی نیروهای اصلاح‌‌‌طلب نیز بوده است؛ هر چند این حضور میتواند به‌نوعی به اعاده حیثیت در برابر احزاب فعال‌تر اصلاح‌‌‌طلب مانند کارگزاران سازندگی ایران نیز تعبیر شود.
علی صوفی، فعال اصلاح‌‌‌طلب در گفت‌وگو با «برنا» با اشاره به جایگاه محوری مجمع روحانیون برای اصلاح‌طلبان برای انتخابات 1400 گفت: فکر می‌‌کنم ما وارد یک فاز جدیدی از فعالیت اصلاح‌طلبان به رهبریت مجمع روحانیون مبارز می‌شویم. اگر قبلا خاتمی نقش ایفا می‌‌کرد، حال ممکن است به دلایلی مصلحت بداند که نیاید یا اینکه ترجیح می‌‌دهد به جای اینکه یک فرد بخواهد بیاید، مجمع روحانیون مبارز، رهبری اصلاحات را داشته باشد. وی در این‌باره مدعی شد: یعنی کل مجمع روحانیون مبارز بیاید و این رهبری را در دست بگیرد، این خوب است و میتواند تاثیرگذار باشد چراکه در بین مردم پذیرش دارند.
راست‌‌‌های مدرن نیز با چالش نوع حضور در انتخابات مواجه هستند. حزب کارگزاران سازندگی که برای حضور در انتخابات 1400 به دو طیف کلی تقسیم می‌شود؛ یک طیف نظیر حسین مرعشی معتقد به حمایت از گزینه ناب و تماما اصلاح‌طلبی هستند و برخی دیگر مانند محمد عطریانفر بیشتر عمل‌گرایانه به ماجرا نگاه می‌کنند و معتقدند که باید مانند سال 92 و 96 از گزینه ائتلافی حمایت کرد. عطریانفر روز گذشته در گفت‌وگویی با تسنیم، با اینکه امکان حمایت از گزینه ناب را دور از انتظار ندانست، گفت: حرکت اصلاح‌طلبان درسال 92 مصداق اتم این حرکت هوشمندانه بود که شورای نگهبان اصلاح‌طلبان را از حضور نامزد حقیقی‌شان بازداشت ولی رفتیم از کسی حمایت کردیم که در پایان دوره اول ستایش و قدرشناسی‌اش کردیم؛ چه‌بسا که در این دوره هم به این تدبیر برسیم اما اینکه از ابتدا برویم سراغ شخصیت ولو معتدل غیراصلاح‌طلب، نه. این منطق پذیرفته‌شده نیست.
از سویی کارگزاران مدت‌هاست که فعالیت‌‌‌های انتخاباتی خود را آغاز کرده و حتی برای حضور در 1400 به گزینه‌‌‌های حزبی روی آورده‌اند. حسین مرعشی، سخنگوی کارگزاران چندی پیش از جهانگیری، محسن هاشمی، همتی، ملک‌زاده، هاشمی‌طبا و کرباسچی به عنوان گزینه‌‌‌های مدنظر این حزب برای انتخابات نام برده بود؛ البته در میان گزینه‌‌هایی که مرعشی از آنها یاد کرده، شانس هاشمی نسبت به بقیه برای اجماع بیشتر است. در همین‌باره، محمود علیزاده‌طباطبایی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران با حمایت از محسن هاشمی برای نامزدی گفت: اگر نظر بدنه کارگزاران را در نظر بگیریم با توجه به اینکه بنده با بسیاری از شهرستان‌ها در ارتباط هستم، همه بدنه کارگزاران به صورت جدی خواهان حضور محسن هاشمی در انتخابات ۱۴۰۰ هستند اما محسن هاشمی در این‌باره هنوز تصمیمی نگرفته است.
ناگفته نماند که حضور هاشمی به عنوان نامزد نهایی کارگزاران، با موانعی رو‌به‌روست؛ از جمله اینکه آیا چپ‌‌‌های اصلاح‌‌‌طلب حاضر می‌شوند از او حمایت کنند و آیا حضور علی لاریجانی مانعی بر سر راه هاشمی ایجاد خواهد کرد یا نه.