اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در اخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
وزیر خارجه ایران: امضا کافی نیست ، اقدام کنید
نامزد وزارت خارجه امریکا: اگر ایران به برجام بازگردد ما هم بازمی‌گردیم
حسن بهشتی‌پور/ چهار سال حضور دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری که از امروز می‌توان پسوند «سابق» را در کنار نامش قرار داد در کاخ سفید به پایان رسید و از امروز جهان جوبایدن را به عنوان رییس‌جمهور ایالات متحده به رسمیت می‌شناسد. شاید هیچ جابه‌جایی در کاخ سفید تا این اندازه انتظار و عطش برای تغییر به دنبال نداشت . از امروز نه تنها مردم امریکا که جهان از این جابه‌جایی متاثر خواهد شد. تاجری که برای ساختن هر بنای جدیدی، ویرانه‌ای از خود باقی می‌گذاشت جای خود را به سیاستمدار کهنه‌کاری داده که به ترجیح دیپلماسی و چندجانبه‌گرایی بر زور و تکروی شهرت دارد. در حالی که شیوع بیماری کرونا و اوضاع اقتصادی نابسامان در داخل ایالات متحده طبیعتا توجه جو بایدن را بیش از روسای جمهور سابق در 100 روز نخست به مسائل داخلی معطوف خواهد کرد اما اقدام‌های مخرب دونالد ترامپ در چهار سال گذشته در حوزه سیاست خارجی هم چاره‌ای جز توجه فوری به پرونده‌های بین‌المللی برای تیم بایدن نگذاشته است. شاید به همین دلیل است که جو بایدن حلقه درگیر با سیاست خارجی را از مردان و زنانی انتخاب کند که همگی سری در میان سرها در تیم باراک اوباما داشتند و برای همتاهای خود در سایر کشورها ناآشنا و تازه وارد محسوب نمی‌شوند. افرادی که در مرحله نخست در بسیاری از پرونده‌ها باید وضعیت را به چهار سال قبل بازگردانده و با مهندسی معکوس روند تخریبی پیش آمده در چهار سال اخیر را جبران کنند. شاید برهمین اساس است که لیست دستورهای اجرایی که بایدن باید در روزهای نخست حضور در اتاق بیضی شکل آنها را امضا و نهایی کند بیش از لیست‌های پیش روی روسای جمهور پیشین امریکا است. در این لیست در حوزه سیاست خارجی نام ایران بیش از همه جلب‌توجه می‌کند. خروج دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای با ایران در سال 2018 میلادی، عملا این توافق را به یکی از مهم‌ترین پرونده‌های پیش‌روی تیم بایدن در سال 2021 و البته چهار سال پیش رو تبدیل کرده است. انتخاب چهره‌هایی چون آنتونی بلیکن، ویلیام برنز، جیک سالیوان و رابرت مالی از سوی جو بایدن عملا نگاه رسانه‌های بین‌المللی به پرونده ایران به عنوان یک اولویت را چندبرابر کرد. در یک ماه اخیر بسیاری از رسانه‌ها با ادعای وجود ارتباط میان تیم جو بایدن با جمهوری اسلامی ایران توجه عمومی را به خود جلب کردند و البته نحوه مواجهه با تهران هم به پرسش ثابت خبرنگاران از نامزدهای احراز پست‌های متفاوت در کابینه بایدن تبدیل شد. ناگفته پیداست که با توجه به فضای پیش آمده در ایالات متحده در نتیجه شکست دونالد ترامپ، تیم بایدن بیش از حد معمول هم در اظهارنظر صریح و بی‌پرده درباره نحوه برخورد با پرونده ایران محافظه‌کاری به خرج داد تا هم بهانه‌ای برای تخریب وجهه تیم به دست ترامپ نداده باشد و هم مانع از ارتکاب اقدام انتحاری از سوی رییس‌جمهور در حال وداع برای تخریب هرگونه روند سازش با ایران شود. با این‌همه جلسه‌ای که شامگاه سه‌شنبه به وقت ایران در مجلس سنای ایالات متحده برگزار شد به پرده‌برداری از بخشی از سیاست احتمالی تیم بایدن درباره ایران تبدیل شد و البته چندساعت پس از پایان این جلسه محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در تهران در حاشیه نشست هیات دولت برخلاف روال معمول همیشگی مدت طولانی‌تری را به حضور در جمع خبرنگاران اختصاص داد تا از این تریبون همزمان با تغییر چهره قدرت در کاخ سفید، پیام دیپلماتیک تهران را به گوش تیم جدید برساند.
آنتونی بلینکن، گزینه وزارت خارجه: اگر ایران به برجام بازگردد، ما هم بازمی‌گردیم
شامگاه سه‌شنبه به وقت تهران «آنتونی بلینکن» که در صورت تایید در مجلس سنا از این پس عنوان همتای امریکایی محمد جواد ظریف را به خود اختصاص خواهد داد در جلسه بررسی تأیید صلاحیت خود در مجلس سنا تلاش کرد سیاست تیم بایدن در مقابل با ایران را تشریح کند. سیاستی که چند وجهی خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره برجام تنها یکی از اضلاع آن خواهد بود. در ابتدای این جلسه «رابرت منندز»، رییس کمیته روابط خارجی مجلس سنا از بلینکن سوال کرد که آیا با کنگره برای رسیدن به اجماع در خصوص ایران و مقابله با این کشور به عنوان یک چالش همکاری خواهد کرد؟ طبیعتا پاسخ نامزد بایدن برای احراز پست وزارت خارجه مثبت بود. بلینکن در ادامه پاسخ به این پرسش همان اتهام‌هایی را درباره ایران تکرار کرد که همواره در 40 سال گذشته با ادبیات‌های متفاوت از زبان مقام‌های متفاوت امریکایی اعم از دموکرات تا جمهوری‌خواه شنیده شده و افزود: «هنگامی که صحبت از سیاستی تا این حد چالش‌انگیز یعنی مقابله با ایران مطرح است، اگر بتوانیم درباره این مسائل همفکری کنیم در وضعیت بهتری قرار خواهیم داشت. در خصوص ایران دو نکته وجود دارد. اول اینکه، رییس‌جمهور منتخب بایدن به این گزاره که ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نخواهد کرد متعهد است و می‌دانم که همه ما در این کمیته در خصوص این هدف هم‌نظریم. ایران مجهز به سلاح هسته‌ای یا در آستانه دستیابی به آن یا با ظرفیت ساخت چنین سلاحی در کوتاه‌مدت، در زمینه‌های اقدامات مخرب دیگر اعم از حمایت از تروریسم، حمایت از نایبانش یا بی‌ثبات کردن منطقه کشوری خواهد بود که اقدامات خطرناک‌تری نسبت به الان انجام خواهد داد. بنابراین، فکر می‌کنم ما مسوولیت فوری داریم تا هر آنچه می‌توانیم برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح یا به دست آوردن ظرفیت گریز هسته‌ای برای ساخت چنین سلاحی انجام دهیم. از نظر من، برجام به‌رغم محدودیت‌هایش در ماموریت خودش برای بستن مسیرهای دستیابی ایران به مواد هسته‌ای لازم جهت ساخت سلاح هسته‌ای موفق عمل می‌کرد. این توافق علاوه بر این، شدیدترین بازرسی‌ها در تاریخ کنترل تسلیحاتی را مستقر کرد.» بلینکن در ادامه با تایید سیاست جو بایدن برای بازگشت به برجام گفت: رییس‌جمهور منتخب معتقد است که اگر ایران به توافق بازگردد ما هم به این توافق بر می‌گردیم، اما از این مساله، همراه با متحدان‌مان که بار دیگر با ما همراستا می‌شوند به عنوان سکویی برای دستیابی به یک توافق طولانی‌تر و قوی‌تر و رسیدگی به مسائل دیگر به خصوص مساله موشکی و فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ایران استفاده خواهیم کرد. حالا که این گفته شد، باید بگویم که با این نقطه فاصله زیادی داریم. باید ببینیم بعد از اینکه رییس‌جمهور منتخب سر کار می‌آید ایران چه اقداماتی انجام می‌دهد و آماده انجام چه اقداماتی است، بعدا اگر آنها می‌گویند که به پایبندی برجام برگشته‌اند باید ارزیابی کنیم ببینیم آیا به وعده‌های‌شان عمل کرده‌اند یا خیر.» در ادامه بلینکن در پاسخ به پرسشی درباره همکاری با متحدان ایالات متحده در منطقه غرب آسیا درباره نحوه برخورد با ایران گفت: «ما حتما با شما (نماینده‌های کنگره) مشورت خواهیم کرد. فکر می‌کنم همانطور که رییس (کمیته روابط خارجی مجلس سنا) گفت مهم است که در آغاز این فرآیند و نه پایان آن، با متحدان و شرکای خود در منطقه از جمله اسراییل و کشورهای خلیج [فارس] هم تعامل کنیم.»
براساس ترجمه خبرگزاری فارس از این جلسه، آنتونی بلینکن در بخش دیگری از این جلسه به سوال یک سناتور در خصوص دلیل مخالفت با اقدام «دونالد ترامپ» در ترور سردار «قاسم سلیمانی»، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پاسخ داد. بلینکن تصریح کرد که از ترور سردار سلیمانی متأسف نیست اما این اقدام امریکا را امن‌تر نکرده است. او گفت: «هیچ‌کس برای حذف قاسم سلیمانی اشک نمی‌ریزد. هیچ‌کس از این بابت که او دیگر آنجا نیست تأسف نمی‌خورد. اما مساله این نیست که آیا حذف او کار صحیحی بود یا خیر بلکه مساله پیش‌بینی تبعات چنین اقدامی بود و پرسیدن اینکه آیا این اقدام ما را ایمن‌تر می‌کند یا خیر؟ دولت‌های قبلی از جمله دولت‌های بوش و اوباما به این نتیجه رسیدند که ما [با چنین اقدامی] ایمن‌تر نخواهیم شد. فکر می‌کنم آنچه بعد از مرگ [شهادت] او شاهد بودیم از جمله حمله به مواضع‌مان در عراق- که اگر نگوییم صدها سرباز امریکایی، ده‌ها نفر از آنها را به صدمات مغزی دچار کرد- اینکه نیروهای‌مان در عراق مجبور شدند از بیم حمله شبه‌نظامیان مرتبط با ایران به عقب برگردند، اینکه صحبت‌هایی از بستن سفارت‌مان در بغداد مطرح شد و اقدامات مختلفی که ایران انجام داد… اینها نشان می‌دهند که ایمنی‌مان کمتر شد نه بیشتر.»
لوید آستین، گزینه وزارت دفاع: ایران باید پیشقدم شود
ایران تنها سوژه مورد بحث در جلسه بررسی تایید صلاحیت وزیر خارجه آتی نبود بلکه بخش اعظمی از دیدار سناتورها با «لوید آستین» ژنرال بازنشسته امریکایی و گزینه بایدن برای وزارت دفاع این کشور نیز به مساله ایران اختصاص یافت. ادبیاتی که «لوید آستین» درباره ایران به کار برد با ادبیات بلینکن تفاوت فاحش داشت و البته به گواه برخی از تحلیل‌گران اینچنین موضع‌گیری‌های تند و تیزی از سوی گزینه وزارت دفاع است که می‌تواند نظر مثبت سناتورهای امریکایی را جلب کند. «لوید آستین» در همان ابتدای اظهاراتش ادعا کرد ایران تهدیدی برای متحدان امریکا در منطقه غرب آسیا و نیروهای مستقر این کشور در منطقه است. او در ادامه ادعاهای خود افزود: «اگر ایران روزی به توانمندی اتمی برسد، مقابله کردن با بیشتر مشکلاتی که با آن در منطقه مواجه هستیم، به دلیل این مساله دشوارتر خواهد شد». گزینه وزارت دفاع امریکا در دولت بایدن، هرگونه بازگشت به توافق هسته‌ای ایران را نیازمند پیشقدم شدن تهران دانست و گفت: «پیش‌شرط ما برای بررسی بازگشت به توافق، این است که ایران شروط مشخص‌شده در آن را اجرا کند… بازگشت به نقطه‌ای که باید اکنون در آن قرار داشتند.» آستین با هشدار درباره اینکه کشورش هم در داخل و هم در خارج با گستره‌ای از دشمنان مواجه است، گفت که وظیفه ارتش ایالات متحده است که بر این خطرات غلبه کند. «لوید آستین» در این جلسه که به جای یونیفورم نظامی، کت‌وشلوار ساده‌ای پوشیده بود، مهم‌ترین و بزرگ‌ترین چالش کنونی امریکا را همه‌گیری گسترده ویروس «کووید۱۹» در این کشور معرفی کرده و اظهار داشت: «این [همه‌گیری] بیش از ۴۰۰ هزار شهروند امریکایی را کشته است. این میزان تلفات، باورنکردنی است. ما باید هر کاری که می‌توانیم برای شکستن چرخه انتقال این ویروس و تغییر دادن اوضاع انجام دهیم.» او در ادامه کشور چین را «نگران‌کننده‌ترین رقیب» امریکا توصیف کرده و مدعی شد: «هدف آنها این است که به یک قدرت مسلط در جهان تبدیل شوند. ما باید مطمئن شویم که ستیزه‌جویی آنها را ارزیابی می‌کنیم».
پیام تهران به تیم بایدن: به دنبال باج‌گیری نیستیم، باج هم نخواهیم داد
ساعاتی پس از اظهارات نامزدهای وزارتخانه‌های خارجه و دفاع تیم جو بایدن در واشنگتن، محمدجوادظریف در تهران از تریبونی که در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران فراهم شده بوده استفاده کرد تا برای چندمین بار در یک ماه اخیر نقشه راه مدنظر ایران برای بازگشت اعضای اولیه برجام (ایران و 1+5) به توافق را به گوش این اعضا و البته تیم جدید راه یافته به کاخ سفید برساند.
اروپا می‌داند که ایران برجام را حفظ کرد
محمدجواد ظریف در ابتدای سخنانش با اشاره به ناتوانی اروپا در اجرای تعهداتش در برجام گفت: اروپایی‌ها کاملا اطلاع دارند در سه سال گذشته کشوری که با رعایت مصالح مردم خود و رعایت مصالح بین‌الملل و با عهدشناسی برجام را حفظ کرده، ایران بوده است. آنها نتوانستند منابع مالی برای اینستکس تامین کنند. حتی سخنگوی دبیرکل ملل متحد هم دیروز اعلام کرد که پول ایران در کره جنوبی آماده است و سازمان ملل نتوانسته این پول را به نیویورک منتقل کند تا سهمیه ایران را تحویل بگیرد. رییس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه هرچه اروپا و امریکا بخواهند پشت برخی ادعاها، خودشان را پنهان کنند، تاثیری ندارد، تصریح کرد: در مورد مسائل منطقه‌ای نیز همین‌طور است. آنکه منطقه ما را به آتش کشیده، سلاح ریخته و منطقه را به انبار باروت تبدیل کرده، امریکا، فرانسه و اروپا است.
از اشتباهات ترامپ درس بگیرید
ظریف با اشاره به شکست سیاست فشار حداکثری خاطرنشان کرد: مردم با مقاومت خود فشار را شکست دادند و دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران هم امریکا را در مجامع بین‌المللی با پشتوانه حمایت مردم شکست داد. هفته قبل ۱۱۰ کشور علیه امریکا در صحن مجمع عمومی رای داد و فقط ۱۰ رای به نفع امریکا رای دادند که این به‌رغم تلاش‌های امریکایی‌ها بود. وی با بیان اینکه دولت جدید امریکا از این شرایط باید درس بگیرد، گفت: آیا دولت جدید امریکا می‌خواهد آن سیاست، فضاحت و سرافکندگی را در برابر دنیا داشته باشد یا آنکه می‌خواهد روش جدیدی را انتخاب کند. همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند ما عجله نداریم ولی به عهد خود پایبند هستیم. اگر تحریم‌ها را برداشته و اروپایی‌ها به تعهدات خود عمل کنند، ما هم به تعهدات خود کاملا عمل خواهیم کرد. قرار نیست دولت جدید امریکا به کسی باج دهد، فقط قرار است تعهدات خود را امضا کند. ما برای امضا و اجرای تعهدات دیگران به آنها باج نخواهیم داد. به دنبال باج‌گیری از کسی هم نیستیم. آنها تعهداتی دارند، خساراتی به ملت ایران وارد کرده‌اند. ما باید ببینیم که چقدر آنها آمادگی دارند که به تعهدات‌شان عمل کنند.
ظریف در پاسخ به سوالی درباره خبر روزنامه فیگارو مبنی بر انجام مذاکره میان مجید تخت‌روانچی، سفیر ایران در سازمان ملل متحد با مقامات دولت بایدن یادآور شد: خیلی جالب است که خبرنگار فیگارو چک نکرده است که آقای روانچی در سه هفته گذشته ایران بوده و روز دوشنبه به تازگی به نیویورک بازگشته است. آنهایی هم که تازه برمی‌گردند یک هفته‌ای در قرنطینه هستند بنابراین بی‌حساب صحبت کرده است.
محدودیت‌های تسلیحاتی را به دلایلی پذیرفتیم
وی درباره اظهارات روز گذشته آنتونی بلینکن مبنی بر اینکه امریکا به دنبال یک توافق مستحکم با ایران است که شامل مباحث موشکی و منطقه‌ای می‌شود، بیان کرد: ما یک توافق مستحکم داریم که شورای امنیت سازمان ملل متحد در قطعنامه‌ای که امریکا هم بانی آن بود به اتفاق آرا به آن رای داد. نکاتی که در این توافق است یا نیست، با توافق انجام شده است. وزیر امور خارجه با بیان اینکه موضوع زمان‌بندی‌ها در توافق یکی از طولانی‌ترین موضوعات مذاکره بوده است و امکان ندارد در مورد آن دوباره مذاکره شود، گفت: امریکایی‌ها ایده‌ای را که همیشه درباره آن داشتند آنچه مال من است، مال خودم است ولی آنچه مال توست، می‌توانیم درباره آن مذاکره کنیم، باید کنار بگذارند. اگر این ایده در مورد دیگران تاثیر داشته، در مورد ایران اثر نخواهد داشت. ظریف با بیان اینکه در مورد مسائل منطقه‌ای و موشکی، از ابتدا مشخص بوده و توافق کردیم که این موضوعات در برجام نبوده و نخواهد بود، اظهار داشت: برای همین هم پذیرفتیم محدودیت‌های تسلیحاتی تا پنج سال ادامه یابد و محدودیت‌های موشکی نیز تا هشت سال ادامه یابد. این مساله در قطعنامه مطرح شد چرا که حاضر نبودیم درباره آن صحبت کنیم لذا هزینه صحبت نکردن را پرداختیم.
فروش سلاح به منطقه را متوقف کنید
وزیر خارجه با بیان اینکه نکته‌ای هم دولت جدید امریکا و اروپا باید بدانند که مشکل منطقه ما از ایران نیست بلکه از آنها است، تصریح کرد: این مساله را به آنها گفتیم و آنها حاضر نشدند درباره آن صحبت کنند. مشکل سلاح در منطقه ما از نظر محدودیت تسلیحاتی که خودش تولید می‌کند، نیست بلکه فروش سلاح به منطقه است که منطقه را به انبار باروت تبدیل کرده است. اگر فرانسه یا امریکا می‌خواهند درباره وضعیت تسلیحات در منطقه صحبت کنند، باید ابتدا فروش ۲۵ درصد سلاح دنیا را به این منطقه متوقف کنند و بعد درباره این موضوع صحبت کنند. من بعید می‌دانم کسانی که ۱۰۰ میلیارد دلار فروش سلاح به منطقه ما دارند – که روی مردم یمن و فلسطین خراب می‌شود – از این فروش غیرانسانی‌شان دست بردارند و بعد صحبت کنند. این موضوعات یک بار درباره آنها بحث شده و در توافق محکمی هم به آن رسیده‌ایم.
دولت ترامپ به کنگره هم رحم نکرد
وی با تاکید بر اینکه دولت ترامپ امروز به زباله‌دان تاریخ می‌رود، ابراز داشت: مردم امریکا ترامپ را به زباله‌دان تاریخ فرستادند. این دولت برای رسیدن به اهداف خود حتی به کنگره امریکا هم رحم نکرد و حتی به مرکز دموکراسی – به قول خودشان – رحم نکرد. این دولت، دولتی نیست که بخواهند از اقدامات خلاف قانون آن بخواهند استفاده کنند و به عنوان سرمایه از آن استفاده کنند. این دیپلمات عالیرتبه با اشاره به سیاست فشار حداکثری علیه ایران بیان کرد: اگر آنها می‌پذیرند حمله به کنگره برای‌شان سرمایه است، باید بپذیرند اقداماتی که علیه ایران انجام داده و آدم‌کشی‌ها و بچه‌کشی‌هایی که در ایران انجام داده است، کودکان و بیماران پروانه‌ای که به خاطر ترامپ در ایران زجر کشیدند، افرادی که به خاطر نرسیدن دارو در ایران زجر کشیدند، اینها هم سرمایه‌هایی هستند که می‌توانند از آن استفاده کنند.
رهبری فرمودند ما عجله نداریم
ظریف در پاسخ به سوالی درباره زمان‌بندی و نحوه بازگشت ایران و امریکا به برجام هم عنوان کرد: اصلا نیازی به مذاکره نیست. آنچه اتفاق افتاده این است که دولت امریکا قانون و تعهدات خود را شکسته است. هیچ کس نمی‌تواند برای اینکه تعهدات خود را اجرا کند، دوباره مذاکره کند. اجرای تعهدات موضوع مذاکره نیست. قبلا اعلام کردیم و در سخنرانی رهبری در ۱۹ دی و صحبت امروز رییس‌جمهور نیز کاملا مشخص است. رهبری فرمودند ما عجله نداریم و اگر آنها تعهدات خودشان را اجرا کردند یعنی تحریم‌ها را برداشتند. مهم این است که تحریم‌ها برداشته شود. ما بحث‌های ریز حقوقی نداریم. امروز مشخص است ترامپ تعدادی تحریم را برگردانده و تعدادی تحریم هم جدید اضافه کرده است. وظیفه بایدن این است که این تحریم‌ها را بردارد. اگر این تحریم‌ها برداشته شد، همانطور که رهبری و رییس‌جمهور صریحا گفتند، ما هم به تعهدات خود برمی‌گردیم. ظریف با بیان اینکه دوست داریم سریع‌تر تحریم‌ها برداشته شود اما عجله هم نداریم، اظهار داشت: مردم ما تحمل کردند، امروز هم تحمل می‌کنند. امروز هم این امکان وجود دارد که اگر امریکایی‌ها تعهدات‌شان را اجرا کردند، با فاصله بسیار کمی ایران هم تعهدات خود را اجرا کند. این مساله از سوی بالاترین مقام کشور و بالاترین مقام اجرایی کشور به صراحت مطرح شده است. وی با بیان اینکه آنچه باید امریکا انجام دهد آن است که به کل تعهداتی که از آنها خارج شده است، برگردد، تصریح کرد: معنای صریح این است که تحریم‌ها باید رفع و برداشته شود. تحریم‌ها، اسامی و نوع سرشاخه‌هایی که ترامپ اضافه کرده، همه آنها باید رفع شود. این نیست که برگردند و بگویند در ماده فلان برجام نوشته شده که قانون شماره فلان و قانون شماره بهمان باید برگردانده شود. این مساله باید حل شود و به سمت اجرایی شدن برود. در این صورت، ایران نیز همه اقداماتش را برمی‌گرداند. آنکه این کار چگونه و در چه زمانی انجام شود، یک کار تکنیکی است و حتما انجام می‌شود.
ما به دنبال کاغذبازی نیستیم
وی ادامه داد: آنچه ما باید انجام دهیم را صریحا اعلام کردیم. ما یک دستگاه ناظر به نام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داریم. گفتیم به محض آنکه امریکا تعهداتش را انجام داد و نتیجه آن را دیدیم، یعنی تحریم‌ها را برداشت، ما هم به تعهدات‌مان عمل می‌کنیم. این حرف را در بالاترین سطح کشور یعنی رهبری مطرح کردند و ایشان حجت را برای کل دنبال تمام کردند که بدانند ایران به تعهد خود پایبند است. وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه ما به دنبال کاغذبازی نیستیم، بیان کرد: ما به دنبال امضا نیستیم. ما به دنبال اقدام هستیم. دفعه قبل نیز همین‌طور بود. این دفعه نیز دنبال اقدام هستیم. در خود برجام نیز وجود دارد که نتیجه را و نه صرفا اعلام را می‌بینیم. این مساله هم در مورد اروپایی‌هاست و هم امریکایی‌ها. هم دوستان داخلی و هم طرف‌های خارجی ضمیمه شماره دو برجام را مطالعه کنند. در آنجا به صراحت آمده نتیجه مهم است. اکنون نیز ما منتظر نتیجه هستیم. اگر نتیجه را مشاهده کنیم، ما هم به تعهدات خود پایبند هستیم.
منتقدان دو صفحه توافق انجام شده را به ما نشان بدهند
وی در پاسخ به سوال دیگری درخصوص انتقادات از تیم مذاکره‌کننده و اینکه ما در دوره بعد بهتر مذاکره می‌کنیم و آیا می‌شد بهتر از این مذاکره کرد، بیان کرد: ما ایرانی‌ها اصطلاحی داریم که می‌گوییم املای نوشته نشده، غلط ندارد. توافق و نوشتن یک متن یعنی هم شما و هم طرف مقابل باید راضی باشید. شما نمی‌توانید به طرف مقابل بگویید من این متن را می‌خواهم، او هم نمی‌تواند به شما بگوید. آقایانی که این صحبت‌ها را می‌کنند، به من نشان بدهند دو صفحه با یک نفر توافق نوشتند، نه ۲۰۰ یا ۱۵۰ صفحه. آقایانی که می‌گویند ما این توافق را نخوانده‌ایم، چیزی که دو صفحه است و خودشان هم نخواندند و امضا کردند را نشان دهند. ظریف با بیان اینکه توافق یعنی اینکه نه آنچه شما می‌خواهید و نه آنچه طرف مقابل می‌خواهد، یادآور شد: این یعنی توافق، در غیر این صورت تسلیم می‌شود. دوستان ما اگر بخواهند چنین توافقی انجام بدهند، خیلی باید زحمت بکشند. نمی‌گویم نمی‌توانند ولی خیلی باید زحمت بکشند. اگر روزی از این بهتر را نوشتند، بنده در مقابل آنها تعظیم می‌کنم و دست‌شان را می‌بوسم و برای خدمتی که به مردم ایران کردند، تشکر خواهم کرد. امیدوارم آنها هم اگر نمی‌خواهند ما را تحسین کنند، از پشت به ما خنجر نزنند.
«شیطان در جزییات است»
به گزارش «اعتماد»، بررسی اظهارات وزیر خارجه احتمالی تیم جو بایدن و محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران نشان می‌دهد که فعلا و در این مرحله می‌توان از وجود اراده سیاسی قوی در تهران و واشنگتن برای حفظ برجام و تداوم آن سخن گفت اما این جزییات و نحوه اجرا است که قطعا کار را سخت خواهد کرد . تهران با توجه به گام‌هایی که در کاهش تعهدات هسته‌ای برداشت عملا وضعیت فعالیت‌های هسته‌ای خود را کم و بیش به قبل از برجام بازگردانده است و البته این درست مانند وضعیت تحریم‌هایی است که تا پیش از توافق هسته‌ای بر ایران تحمیل شده بود. از امروز که تیم جو بایدن عنان امور را در دست گرفته اصلی‌ترین سوال این خواهد بود که چه کسی اولین گام را بردارد؟بازگشت تمام اعضا به اجرای کامل تعهدات‌شان در چند گام و در هرگام با چه کیفیتی صورت بگیرد؟ آنچه برای تهران ضروری است رفع تحریم‌ها و آنچه طرف مقابل حیاتی می‌داند توقف فعالیت‌های هسته‌ای ایران وفق متن برجام است، این انتظارها چگونه باید به گام‌های متناظر و متوازن تبدیل شوند؟ شاید بتوان گفت که امروز ایران و 1+5 در شرایطی مانند وضعیت پیش از حصول توافقنامه موقت ژنو در پاییز 1392 قرار دارند. زمان در حال از دست رفتن است و دو طرف برای تعیین تکلیف به آتش‌بس نیاز دارند.