تفسیر آزمایش ذخیره تخمدان؛ بررسی رنج نرمال AMH و FSH در زنان

 

جالبز | بخش سلامت – آزمایش ذخیره تخمدان، یک بخش اساسی از تست باروری و یک مرحله ضروری قبل از درمان به روش لقاح آزمایشگاهی است. برخی از آزمایش‌های ذخیره تخمدان نسبتا ساده هستند و ممکن است در اوایل آزمایش باروری و درمان رخ دهند. تست‌های دیگر پیچیده‌تر هستند و ممکن است تا آخرین لحظات انجام نشوند. اما تفسیر آزمایش ذخیره تخمدان چگونه است؟ چه اتفاقی می‌افتد اگر نتایج خوب نباشند یا خیلی خوب باشند؟ و چطور همه این‌ها به ساعت زیستی شما مربوط می‌شوند؟

 

هنگامی که پزشکان درباره ذخایر تخمدان صحبت می‌کنند، در مورد مقدار احتمالی تخمک در تخمدان زنان صحبت می‌کنند. هنگامی که ما می‌گوییم مقدار، منظور تعداد دقیق نیست، در حال حاضر، هیچ راهی برای دانستن تعداد دقیق آن در تخمدان زنان وجود ندارد.
به طور خاص‌تر، ذخیره پایین تخمدان بیانگر احتمال کم موفقیت در لقاح آزمایشگاهی است. ذخایر ناکافی تخمدان، احتمال انحلال این روش درمانی را افزایش می‌دهند. اینجا زمانی است که درمان، درست در وسط چرخه قاعدگی متوقف شده است، چرا که دارو‌های باوری قادر به تحریک تخمدان‌ها برای تولید تخمک کافی نیستند.

---

بیشتر بدانید: آشنایی با روش های درمان ناباروری

---

یک دختر بچه، با تمام تخمک‌هایی که تا آخر عمر خواهد داشت، متولد می‌شود. همینطور که او رشد می‌کند، تعداد این تخمک‌ها کاهش می‌یابد، و همزمان کیفیت نیز کم می‌شود؛ که در نتیجه احتمال سقط جنین و نقایص زایمان در زنان ۳۴ ساله و بالاتر افزایش می‌یابد.
اما همانطور که احتمالا براساس تجربه می‌دانید، سن تنها فاکتور برای تعداد و کیفیت تخمک‌ها در رحم نیست. این احتمال برای یک زن جوان وجود دارد که به صورت غیرطبیعی، تعداد تخمک کمی در رحمش وجود داشته باشد. همچنین ممکن است یک زن در ۴۰ سالگی خود، در مقایسه با سایر زنان جوان تر، تخمک‌های بیشتری داشته باشد. اینجا همان نقطه ای است که آزمایش ذخیره تخمدان وارد میدان می‌شود.
این آزمایش می‌تواند به پزشک شما کمک کند که مشخص کند آیا شما بهتر یا بدتر از سایر زنان در سن‌تان نسبت به بارداری واکنش نشان می‌دهید. آزمایش ذخیره تخمدان به دو دلیل انجام می‌شود:

هورمون آنتری مولرین یا همان AMH که همچنین به عنوان مهار کننده مولرین شناخته می‌شود، نوعی هورمون است که به وسیله فولیکول تخمدان به هنگام بلوغ ترشح می‌شود. سطوح AMH یک اندازه گیری مهم تشخیصی هستند چرا که آن‌ها به طور مستقیم با تعداد فولیکول‌های آنترال که ماهانه در تخمدان یافت می‌شوند، در ارتباطند.
فولیکول‌های آنترال، همچنین به عنوان فولیکول‌های در حال استراحت نیز خوانده می‌شوند، قادر هستند در زمان رشد کامل، یک تخمک آزاد کنند.
پزشکان ممکن است به علل مختلفی میزان AMH را اندازه گیری کنند. در میان این علل، دانستن تعداد واقعی فولیکول‌ها که به عنوان ذخیره تخمدان شناخته می‌شوند، می‌تواند به پزشکان ایده‌ای درباره چگونگی موفقیت در لقاح آزمایشگاهی بدهد. هرچه تعداد فولیکول‌های آنترال بالاتر باشد، سطح AMH نیز بالاتر خواهد بود.

---

بیشتر بدانید: برای تقویت تخمدان قبل از بارداری چه کارهایی می‌توان انجام داد؟

---

آزمایش ذخیره تخمدان، یکی از دقیق‌ترین آزمایش‌ها برای ارزیابی ذخیره تخمدان و در واقع توان بارداری در زنان است. سطح AMH را می‌توان در هر نقطه‌ای از چرخه قاعدگی یک زن اندازه‌گیری کرد.

AMH کم؛ نشان دهنده ذخیره تخمدان تقلیل یافته، و کاهش توانایی تخمدان برای تولید تخمک با کیفیت است. این یکی از علل عمده ناباروری در زنان است.
در مقابل، AMH بالا، می‌تواند نشانگر سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) باشد. به طور معمول، AMH و FSH (هورمون تحریک کننده فولیکول) به مرور که سن زن افزایش می‌یابد، در جهت مخالف هم حرکت می‌کنند. با کاهش سطح AMH و افزایش سطح FSH، متوجه زوال ذخایر تخمدان می‌شویم. هنگامی که سطح AMH طبیعی یا بالا باشد، و همزمان FSH نیز بالا باشد، این می‌تواند ازدیاد اندروژن در سندروم تخمدان پلی کیستیک باشد. (نوعی جدید از این سندروم که محققان CHR [مرکز تحقیقات سلامت] برای اولین بار کشف کردند.)

 

 

سطوح AMH اغلب همراه با سطوح FSH اندازه گیری می‌شوند، که یکی دیگر از شاخص‌های ذخیره تخمدان زن است. AMH مزایای متعددی نسبت به FSH دارد:
سطح AMH را می‌توان در هر زمانی اندازه گیری کرد، اما FSH باید در روز خاصی از چرخه قاعدگی زن اندازه گیری شود.
بر اساس تحقیقات اخیر، AMH به نظر پیش بینی کننده‌ی بهتری برای شانس بارداری است تا FSH.

با این وجود گزارش شده است که AMH توانایی تشخیص را در زنان بالای ۴۲ سال از دست می‌دهد، اگرچه همچنان شاخص قوی تری نسبت به FSH باقی می‌ماند.

 

مهم است که به یاد داشته باشید میزان AMH زن کاهش و سطح FSH او به عنوان سن زن افزایش می‌یابد. به عبارت دیگر، سطح AMH و FSH طبیعی در یک زن، بسته به سن او متفاوت است. مثلا سطح AMH طبیعی برای یک زن در سن ۴۲ سالگی، اگر در یک زن ۳۲ ساله مشاهده شود، ممکن است نشان از پیری نابهنگام تخمدان باشد.
به همین دلیل، CHR [مرکز تحقیقات سلامت]، تحقیق و مشخص کرده است که سطوح AMH و FSH بر اساس سن چه میزانی باید باشند. با تمرکز بر این مقادیر، می‌توان بهترین تخمین از ذخیره تخمدان یک زن داشته باشیم و طبق یک برنامه درمانی مناسب، شانس حاملگی و لقاح آزمایشگاهی او را تخمین بزنیم.

 

در تفسیر آزمایش ذخیره تخمدان؛ مقادیر AMH علاوه بر شانس بارداری زنان، می‌تواند بیانگر مشکل سندروم تخمدان پلی کیستیک باشد. زنان مبتلا به این بیماری، غالبا دارای تعداد زیادی فولیکول آنترال هستند و به همین ترتیب، AMH خونشان بالاست.
مشکل این است که AMH بالا، در حقیقت می‌تواند مانع تخمک گذاری شود. در یک تخمدان طبیعی، AMH از پیشرفت زودرس فولیکول و در نتیجه آزاد شدن تخمک نابالغ جلوگیری می‌کند. هنگامی که سطح AMH بسیار بالا باشد، می‌تواند بدون قصد، به مانند یک ترمز عمل کند و اجازه بلوغ به تخمک‌ها را ندهد.
همچنین، AMH می‌تواند به پیش بینی احتمال لقاح آزمایشگاهی موفق کمک کند و می‌تواند در تشخیص سندروم تخمدان پلی کیستیک نیز موثر باشد.

 

زنانی با AMH کم، معمولا توسط پروتوکل‌های لقاح آزمایشگاهی راهنمایی می‌شوند. برنامه‌های درمانی برای این زنان به احتمال زیاد شامل مکمل DHEA است که ثابت شده است برای افزایش احتمال بارداری در زنان با AMH پایین موثر است.
تحقیقات منتشر شده در این رابطه؛ در ۸، ۹ سال گذشته بهبود قابل توجه سطح AMH را پس از مصرف این مکمل‌ها نشان داده اند.
زنان کمتر از ۳۸ سال، در مقایسه با زنان مسن‌تر، بهبود بیشتری در غلظت AMH پس از درمان DHEA داشته اند. این روش درمانی یکی از قابل اطمینان‌ترین روش‌های برای بهبود شانس حاملگی آزمایشگاهی زنان است.

 

آیا شما تجربه ای در زمینه آزمایش ذخیره تخمدان دارید؟ دیدگاه های خود را از طریق ارسال نظر با ما و سایرین در میان بگذارید.